Journaal van Bontekoe
scheepslogboek uit 17e eeuw / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Het Iovrnael ofte gedenckwaerdige beschrijvinghe is een scheepsjournaal, opgetekend door schipper Willem IJsbrantsz. Bontekoe uit Hoorn, die in 1618 in dienst van de VOC een reis naar Bantam in Oost-Indië en daarna diverse reizen in de Oost maakte voor hij in 1625 terugkeerde. Het werd in 1646 uitgegeven door de Hoornse uitgever Jan Jansz. Deutel.
Bontekoe schreef zijn ervaringen pas in 1646 op, en moest toen deels op zijn geheugen afgaan want zijn scheepsjournaal van de Nieuw Hoorn was verloren gegaan. Er zijn verschillende bewerkingen en hertalingen van zijn verslag gemaakt (onder meer door de Franse schrijver Alexandre Dumas père), en het boek beleefde sinds de eerste uitgave meer dan 70 herdrukken. In de uitgave van Jan Jansz. Deutel van 1648 werd bijgevoegd het reisverhaal van Dirck Albertsz Raven over zijn schipbreuk bij Spitsbergen, gevolgd door enkele kleinere gedenckwaerdige geschiedenissen. Het journaal van Bontekoe heeft tevens de jeugdboekenschrijver Johan Fabricius geïnspireerd tot het populaire jeugdboek De scheepsjongens van Bontekoe (1924), dat ook verfilmd is (2007).