L'Incoronazione di Poppea
opera van Claudio Monteverdi / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
L'Incoronazione di Poppea is de laatste opera van Claudio Monteverdi. In de herfst van 1642 vond de première plaats in het theater SS. Giovanni e Paolo te Venetië. Het libretto is van de Venetiaanse advocaat Francesco Busenello (nogal vrij) naar de Annales van Tacitus boek 13-16. Als secundaire bron kunnen ook Suetonius (Twaalf keizers: boek 6) Dio Cassius (Romeinse geschiedenis (boek 61,62) en pseudoSeneca (Octavia) genoemd worden.
Er bestaan twee onderling verschillende handgeschreven partituren, die waarschijnlijk onder andere bij de heropvoering in 1651 in Napels zijn gebruikt. Men is er tegenwoordig vrij algemeen van overtuigd dat niet alle muziek oorspronkelijk van Monteverdi is, maar dat in die partituren ook werk van andere componisten is verwerkt. Het aantal musici is vergeleken met de vroege opera L'Orfeo sterk verminderd.
Er zijn twee handgeschreven libretti overgeleverd met een gedrukt exemplaar uit 1646, hetwelk Busenello zelf zou hebben gemaakt. Dit laatste libretto is onvolledig; met name ontbreekt het slotduet van het derde bedrijf.
Dit is een van de eerste commercieel geproduceerde opera's: ieder die een kaartje kocht had toegang. Het is de eerste opera over historische figuren, die met bijtend realisme worden weergegeven als te worden gedreven door politieke ambitie en (zinnelijke) liefde. Ook zijn er gefantaseerde en mythologische feiten aan het historisch verhaal toegevoegd, om het passend te maken voor de toen heersende libertijnse tijdgeest: een breuk met de meer benauwende moraal van eerdere decennia. In de opera van de hoven rond 1600 (maar ook na deze tijd) zou een dergelijk onderwerp ondenkbaar zijn geweest.
Het historische realiteitsgehalte is gering. Er is historisch gezien nooit sprake geweest van een poging tot moord op Poppaea Sabina, de figuur waarop Poppea is geënt.
Na een heruitvoering in 1651 raakte deze opera in de vergetelheid. Heden ten dage maakt het werk evenwel deel uit van het internationale standaardrepertoire.