Nederlands-Indië
voormalige Nederlandse kolonie in Zuidoost-Azië / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Nederlands-Indië (Maleis: Hindia-Belanda, oude spelling: Nederlandsch-Indië) was vanaf 1816 de officieel gebruikte benaming voor de kolonie van Nederland die uiteindelijk het huidige Indonesië omvatte. De kolonie ontstond uit veroveringen van gebieden en handelsroutes vanaf de 16e eeuw door de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC).[1] In 1795 werd de VOC overgenomen door de Nederlandse staat. In de 19e en 20e eeuw veroverde het Nederlandse koloniale leger (het KNIL) door middel van bloedige oorlogen en strafexpedities grote gebieden.
Nederlands-Indië | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kolonie van het Koninkrijk der Nederlanden | |||||
| |||||
| |||||
Kaart | |||||
Algemene gegevens | |||||
Hoofdstad | Batavia | ||||
Oppervlakte | 1.919.440 km² | ||||
Bevolking | 60,7 miljoen (1930) | ||||
Talen | Nederlands Maleis (e.a.) | ||||
Religie(s) | Islam, christendom, hindoeïsme e.a. | ||||
Nat. feestdag | vanaf 1898 31 augustus | ||||
Volkslied | Wien Neêrlands bloed vanaf 1932 Wilhelmus | ||||
Munteenheid | Nederlands-Indische gulden | ||||
Regering | |||||
Dynastie | Oranje-Nassau | ||||
Staatshoofd | Koning van Nederland | ||||
Plv. staatshoofd | Gouverneur-generaal |
Geschiedenis van Indonesië |
|
Naar chronologie
Vroege vorstendommen
De opkomst van de moslimstaten
Koloniaal Indonesië
De opkomst van Indonesië
Onafhankelijk Indonesië
|
|
Portaal Indonesië Portaal Geschiedenis |
Om de oorlogen te bekostigen werd de lokale bevolking verplicht om voor de Nederlandse staat commerciële exportproducten - zoals koffie en suiker - te produceren, wat hongersnoden onder de lokale bevolking tot gevolg had. Dit zogenoemde cultuurstelsel was rond 1850 goed voor een derde van de Nederlandse staatsinkomsten.[2] Het uiteindelijk veroverde gebied omvatte honderden volkeren met elk een eigen taal, cultuur en etniciteit. Pas begin 20e eeuw had Nederland het gehele gebied onder controle en kwam de immigratie van Nederlanders om in de kolonie te werken goed op gang. De kortstondige maatschappij die daaruit ontstond kenmerkte zich onder meer door raciale tegenstellingen met een Europese bovenlaag van mannen, en hun, vaak inheemse, vrouwen en Indische Nederlanders. Daaronder een kleine lokale middenlaag waaronder ook een Chinees-Indische minderheid, en daaronder de overgrote meerderheid van boeren en arbeiders van een aan slavernij en lijfeigene grenzende onderklasse.[3] In de grotere steden en op Java groeide het bewustzijn van een eigen nationale identiteit van Indonesiërs, en daarmee de roep om zelfbestuur.[2]
Tijdens de Japanse bezetting in de Tweede Wereldoorlog werden alle Nederlanders geïnterneerd en werd de hele maatschappij ontdaan van alle Nederlandse kenmerken. Het Indonesische nationalisme werd door de Japanners gestimuleerd en direct na de capitulatie van Japan riepen de nationalistische leiders Soekarno en Hatta op 17 augustus 1945 de Indonesische Republiek uit.
Nederland bouwde vervolgens tot midden 1947 een troepenmacht op van bijna tweehonderdduizend man. De Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog kenmerkte zich door het extreme geweld van Nederlandse zijde en kostte honderdduizenden burgers, tienduizenden republikeinse en een paar duizend Nederlandse militairen het leven. Met name tijdens het begin van de Indonesische revolutie waren Indische Nederlanders en andere Nederlandse burgers. alsook Indisch-Chinezen, slachtoffer van geweldsuitbarstingen.[2]
Op 27 december 1949 werd Nederland gedwongen door de Verenigde Naties en de Verenigde Staten om de onafhankelijkheid van Indonesië te erkennen.[4] Hiermee was Indonesië het eerste Aziatische land dat zich vrij had gemaakt uit kolonisatie, en kwam aan de Nederlandse aanwezigheid In bijna geheel Indonesië een einde. Hierop volgde de repatriëring van Indische Nederlanders, en de ontbinding van het koloniale leger, waaruit de Nederlands-Indische en Molukse gemeenschap in Nederland is ontstaan. In 1962 werd Nieuw-Guinea - het laatste Nederlandse gebied in de Indische Archipel - overgedragen aan Indonesië.