Rosmalens
dialect / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Rosmalens is het dialect dat gesproken wordt in Rosmalen. Het dialect behoort tot het Noord-Meierijs, dat weer deel uitmaakt van het Oost-Brabants.
Rosmalens is zeer nauw verwant aan het Bosch, het dialect dat in 's-Hertogenbosch gesproken wordt. Ten oosten van 's-Hertogenbosch wordt er met de Maaslandse tongval gesproken. Dit is met name rond Oss. Rosmalen ligt dan in een overgangsgebied. Dit is terug te vinden in het woordgebruik.
Rosmalen heeft ten opzichte van 's-Hertogenbosch een eigen kern en daardoor ook een eigen gezicht. Omdat Rosmalen geen bestuurlijke functie had voor de regio, verschilt het dialect sterker ten opzichte van het Bosch. Ook andere plaatselijke dialecten, zoals het Berlicums hebben weer grote verschillen. Een belangrijke oorzaak is te vinden, in de rol die een gemeente heeft vervuld. 's-Hertogenbosch heeft van oudsher een functie gehad voor ambtenaren en was een stad van handel. Hierdoor raakte het Algemeen Nederlands meer verweven met het dialect in 's-Hertogenbosch dan met het dialect in Rosmalen.
Een paar verschillen met het Bossche dialect:
- toffel in plaats van taofel voor "tafel" (Meierijse verkorting).
- hôg in ne kop in plaats van hôôg in ne kop (idem)
- záácht in plaats van zácht
Deze uitdrukkingen zijn fonetisch geschreven. Er staat dus záácht, wat dus aangeeft dat de a-klank wat langer gemaakt wordt.
Andere verschillen zijn benamingen voor bepaalde woorden. Zo kent het Rosmalens een boks voor een broek, wat het Bosch niet kent.