Waterorgel (instrument)
instrument / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Het waterorgel is het alleroudste type pijporgel dat heeft bestaan, beter bekend als het hydraulische orgel. De uitvinding van het instrument wordt toegeschreven aan Κτησίβιος (Ktesibios van Alexandrië). De klank van deze oudste orgels wordt niet door lucht op basis van winddruk vanuit balgen voortgebracht, maar vanuit waterdruk. Het werd daarom 'hydraulis' (ook wel: hydraulos, hydraulikon, organon, hydraulus) genoemd. Dit antieke waterorgel werd met de hand bespeeld en niet automatisch door de waterstroom.
Daarnaast wordt de term 'waterorgel' ook gebruikt voor een automatisch spelend waterorgel, dat werkt doordat door water samengeperste lucht rechtstreeks door natuurkrachten (bijvoorbeeld een waterval) door pijpen wordt geblazen. Dit automatische waterorgel werkt dus zonder menselijke tussenkomst en wordt niet met de hand bespeeld zoals het hydraulis. Het betreft aldus twee totaal verschillende instrumenten.