1902
rok / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące 1902?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
POKAŻ WSZYSTKIE PYTANIA
Ten artykuł od 2021-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Pn | Wt | Śr | Cz | Pt | Sb | Nd | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
40 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
41 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
42 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
43 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
44 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Więcej informacji Pn, Wt ...
Zamknij
Rządzący państwami w 1902
Kalendarz na rok 1902
- 18 stycznia – w Tygodniku Ilustrowanym ukazał się pierwszy odcinek powieści Chłopi Władysława Reymonta.
- 26 stycznia – rozpoczęło działalność Łomżyńskie Towarzystwo Wioślarskie.
- 10 czerwca – wieś Sosnowiec, licząca w tym czasie 61 tys. mieszkańców, uzyskała prawa miejskie jako pierwsza miejscowość, której nadano takie prawa w Królestwie Polskim za rządów caratu po powstaniu styczniowym.
- 22 czerwca – w Warszawie oficjalnie otwarto Szpital Starozakonnych.
- 13 września – międzynarodowy sąd rozjemczy rozstrzygnął na rzecz Austrii sięgający XVI wieku spór terytorialny z Węgrami o Morskie Oko; wytyczona wtedy granica biegnąca z Rysów Granią Żabiego do Rybiego Potoku i nim do połączenia z Białą Wodą stała się po upadku Austro-Węgier podstawą do wytyczenia granicy polsko-czechosłowackiej.
- 16 września – ze Szwajcarii do Polski przybyli pierwsi saletyni.
- 4 października – w Toruniu powstała Spółdzielnia Mieszkaniowa „Kopernik”.
- 15 listopada – uruchomiono szerokotorową (1524 mm) Kolej Warszawsko-Kaliską. Z tej okazji otwarte również zostały dworce m.in. nieistniejący obecnie Warszawa Kaliska, oraz Łódź Kaliska.
- 14 grudnia – Warszawa: inauguracja zajęć w nowym gmachu Instytutu Politechnicznego im. Mikołaja II.
- Strajk szkolny w Królestwie Polskim.
- Zbudowano drogi bite Steknica–Sarbsk oraz Łeba–Nowęcin.
- 1 stycznia – rozpoczął się pierwszy sezon rozgrywek futbolu amerykańskiego, rozgrywanego przez drużyny amerykańskich uniwersytetów, college’ów.
- 7 stycznia – po zdławieniu powstania bokserów cesarzowa Cixi powróciła do Pekinu.
- 18 stycznia:
- rozpoczęła się budowa szpitala św. Pawła w Barcelonie.
- komisja ds. Kanału w Przesmyku zarekomendowała Panamę jako najlepsze miejsce do budowy kanału łączącego Atlantyk z Pacyfikiem.
- 25 stycznia – w Asahikawie na wyspie Hokkaido zanotowano rekordowo niską temperaturę w historii pomiarów w Japonii (-41 °C).
- 28 stycznia – powstała instytucja wspomagająca badania naukowe w Waszyngtonie (Carnegie Institution of Washington), dzięki Andrew Carnegie, który podarował 10 mln dolarów na ten cel.
- 30 stycznia – w Londynie zawarto porozumienie brytyjsko-japońskie o podziale stref wpływów we wschodniej Azji, szczególnie dotyczący wpływów w Chinach i Korei.
- 9 lutego – w wyniku zamachu stanu obalony został prezydent Paragwaju Emilio Aceval. Jego miejsce zajął przeciwnik polityczny Héctor Carvallo.
- 11 lutego – w Brukseli policja pobiła uczestników demonstracji domagających się prawa do głosowania dla wszystkich dorosłych obywateli.
- 15 lutego – zostało otwarte berlińskie metro (U-Bahn).
- 17 lutego – w Nowym Jorku założono stowarzyszenie fotografów piktorialistów Foto-Secesja.
- 18 lutego – w USA prezydent Roosevelt oskarżył kompanię kolejową (Northern Securities Company) o pogwałcenia prawa antymonopolowego (Sherman Act).
- 4 marca:
- powstało Amerykańskie Stowarzyszenie Automobilistów (American Automobile Association – AAA), niedochodowa grupa nacisku i pomocy drogowej, związana z przemysłem samochodowym.
- Max Wolf odkrył planetoidę (483) Seppina.
- 6 marca – założono klub piłkarski Real Madryt.
- 7 marca – w drugiej wojnie burskiej, południowo afrykańscy Burowie zwyciężyli w ostatniej bitwie Brytyjczyków, wzięli do niewoli generała i 200 jego żołnierzy.
- 9 marca – założono włoski klub piłkarski Vicenza Calcio.
- 10 marca – decyzja sądowa uniemożliwiła Thomasowi Edisonowi stworzenie monopolu na technologię produkcji filmów.
- 12 marca – założono węgierski klub piłkarski Debreczyn VSC.
- 19 marca – przyjęto konwencję paryską o ochronie ptaków pożytecznych dla rolnictwa.
- 24 marca – przyjęto flagę Nowej Zelandii.
- 27 marca – w indyjskiej Kalkucie uruchomiono pierwszą linię tramwaju elektrycznego.
- 31 marca – sporny, lecz prawdopodobny pierwszy lot samolotu konstrukcji Nowozelandczyka Richarda Pearse’a (większość datuje to wydarzenie na 1903 r.).
- 2 kwietnia:
- w Los Angeles otwarto pierwsze kino w Stanach Zjednoczonych.
- założono holenderski klub piłkarski MVV Maastricht.
- 5 kwietnia – 25 osób zginęło w wyniku zawalenia trybuny podczas meczu piłkarskiego Szkocja – Anglia na stadionie Ibrox Park w Glasgow.
- 9 kwietnia – założono klub tenisowy (obecnie piłkarski) Tennis Borussia Berlin.
- 19 kwietnia – trzęsienie ziemi w Gwatemali (7,5 w skali Richtera) zniszczyło miasta Quetzaltenango i Sololá w Gwatemali, zabijając około 2000 osób.
- 21 kwietnia – Otto Blehr został premierem Norwegii.
- 23 kwietnia – rozpoczęła się przedostatnia do dziś faza aktywności wulkanu Montagne Pelée na karaibskiej wyspie Martynika. W czasie jej trwania, 8 maja 1902 roku doszło do najtragiczniejszego w skutkach wybuchu wulkanu w XX wieku (28–40 tys. ofiar śmiertelnych).
- 28 kwietnia – klub piłkarski Newton Heath został przemianowany na Manchester United.
- 30 kwietnia – założono Norges Fotballforbund.
- Kwiecień – William Butler Yeats, Isabella Augusta Gregory, John Millington Synge i George William Russell założyli Abbey Theatre (Irish National Theatre Society).
- 6 maja – w czasie cyklonu zatonął w delcie rzeki Irawadi w Birmie brytyjski statek pasażerski SS „Camorta”; zginęło 739 osób.
- 7 maja:
- wybuch wulkanu Soufrière na Saint Vincent, zginęło 1680 osób.
- włoski astronom Luigi Carnera odkrył planetoidę (485) Genua.
- 8 maja – wybuch wulkanu Pelée zniszczył miasto Saint-Pierre na Martynice, zginęło wówczas ok. 28 tys. mieszkańców miasta, a ocalały tylko 2 osoby.
- 12 maja – uruchomiono komunikację tramwajową w czeskich Mariańskich Łaźniach.
- 13 maja:
- Alfons XIII Burbon formalnie rozpoczął panowanie.
- w Madrycie rozegrano pierwszy w historii mecz Real Madryt–FC Barcelona (1:3).
- 15 maja – nieudokumentowany lot samolotem napędzanym silnikiem parowym Lymana Gilmore’a w Kalifornii w USA.
- 17 maja:
- Valerios Stais, grecki archeolog odnalazł mechanizm z Antykithiry.
- Alfons XIII został koronowany na króla Hiszpanii.
- 20 maja – Kuba uzyskała niepodległość (od USA).
- 22 maja – w amerykańskim stanie Oregon utworzono Park Narodowy Jeziora Kraterowego.
- 29 maja – Lord Rosebery otworzył London School of Economics, jedną z najważniejszych szkół wyższych specjalizujących się w ekonomii i naukach społecznych.
- 31 maja – w Vereeniging podpisano traktat pokojowy kończący II wojnę burską, pomiędzy Wielką Brytanią a Transwalem i Wolnym Państwem Oranje.
- 2 czerwca – rozpoczął się strajk robotników stowarzyszonych w związkach zawodowych w kopalniach węgla w Pensylwanii w USA.
- 3 czerwca – najszersze zanotowane w historii tornado przeszło nad środkową Francją. Trąba powietrzna miała szerokość 3 km i pozostawiła pas zniszczeń długi na 7 km; zginęła 1 osoba.
- 7 czerwca:
- Émile Combes został premierem Francji.
- pałac Marselisborg na Jutlandii został przekazany duńskiej rodzinie królewskiej jako dar od narodu.
- 12 czerwca – została uchwalona konwencja haska dotycząca uregulowania opieki nad małoletnimi.
- 15 czerwca – przedsiębiorstwo kolejowe New York Central rozpoczęło obsługę klientów na linii kolejowej Chicago – Nowy Jork pod nazwą „20th Century Limited” (połączenie to funkcjonowało do 1967).
- 16 czerwca – w Australii, kobiety obywatelki brytyjskie uzyskały prawo do głosowania, z wyjątkiem przedstawicielek rasy azjatyckiej, rasy czarnej i Aborygenek.
- 17 czerwca – został założony angielski klub piłkarski Norwich City F.C.
- 19 czerwca – Jerzy I Wettyn został królem Saksonii.
- 26 czerwca:
- Edward VII ustanowił odznaczenie brytyjskie i Wspólnoty Narodów – Order of Merit.
- Luigi Carnera i Max Wolf odkryli planetoidę (488) Kreusa.
- 28 czerwca – Kongres Stanów Zjednoczonych upoważnił rząd do nabycia francuskiej koncesji na wybudowanie Kanału Panamskiego.
- 10 lipca – eksplozja w kopalni węgla w Johnstown w Pensylwanii w USA spowodowała śmierć 112 górników.
- 11 lipca:
- premier Wielkiej Brytanii Lord Salisbury zrezygnował ze stanowiska. Arthur Balfour został premierem Wielkiej Brytanii.
- najwyższe cywilne i wojskowe odznaczenie Wielkiej Brytanii, Order Podwiązki, został przyznany arcyksięciu Austro-Węgier Franciszkowi Ferdynandowi Habsburgowi.
- 14 lipca – zawaliła się dzwonnica św. Marka w Wenecji.
- 22 lipca – w Kopenhadze została założona Międzynarodowa Rada Badań Morza (ICES).
- 23 lipca – został założony SBV Excelsior – holenderski klub piłkarski z siedzibą w Rotterdamie.
- 6 sierpnia – w stoczni w Newcastle upon Tyne zwodowany został statek pasażerski RMS Carpathia, znany z uratowania 703 rozbitków z Titanica.
- 9 sierpnia – odbyła się koronacja Edwarda VII na króla Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii i dominiów brytyjskich.
- 15 sierpnia – Amerykanin William K. Vanderbilt ustanowił rekord świata szybkości uzyskując 122,42 km/h (samochód „Mors”, moc 60 KM)
- 22 sierpnia:
- Theodore Roosevelt jako pierwszy prezydent USA odbył podróż samochodem.
- powstało przedsiębiorstwo Cadillac Automobile Company.
- 1 września – w paryskiej Olimpii odbyła się premiera filmu science-fiction Georges’a Mélièsa Podróż na Księżyc.
- 21 października – w USA zakończył się pięciomiesięczny strajk górników.
- 24 października – około 5 tys. osób zginęło w erupcji wulkanu Santamaria w Gwatemali.
- Listopad–grudzień – Kryzys Wenezuelski pomiędzy USA i Niemcami.
- 15 listopada – Rodrigues Alves został prezydentem Brazylii.
- 20 listopada – francuski dziennikarz Géorges Lefévre wystąpił z propozycją zorganizowania wieloetapowego wyścigu kolarskiego Tour de France.
- 21 listopada – w Wiedniu odbyła się premiera operetki Wiedeńskie kobietki z muzyką Ferenca Lehára.
- 30 listopada – w USA na Dzikim Zachodzie, drugi w hierarchii gangu Butcha Cassidy’ego (Butch Cassidy’s Wild Bunch), Kid Curry Logan, został skazany na 20 lat ciężkich robót.
- Grudzień – skonstruowano pierwszy sterowiec półsztywny (dł. 56 m, obj. 2300 m³, inż. Henri Julliot i bracia Lébaudy, zakłady Astra, Francja)
- 10 grudnia:
- w Egipcie otwarto Tamę Asuańską.
- na Tasmanii kobiety uzyskały prawa wyborcze.
- 20 grudnia – w Wiedniu odbyła się premiera operetki Druciarz Ferenca Lehára.
- 22 grudnia – oddano do użytku pierwszy odcinek kolei wąskotorowej w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim.
- 24 grudnia – niemiecki astronom Max Wolf odkrył planetoidę Venusia.
- 31 grudnia – Robert Falcon Scott i Ernest Shackleton, badacze Antarktydy, dotarli na południe dalej niż ktokolwiek inny w tym czasie (82°17′).
- Zawarto sojusz brytyjsko-japoński przeciwko Rosji.
- Wysłano pierwszy telegram drogą radiową z Europy do Ameryki.