Cynober (minerał)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Cynober, cynabaryt – stosunkowo rzadki minerał z gromady siarczków składający się z siarczku rtęci. Jest najczęściej eksploatowaną rudą rtęci. Ze względu na fakt, iż rtęć jest pierwiastkiem bardzo łatwo uruchamialnym i mobilnym w geochemicznym środowisku, pokłady cynobru są nietrwałe i zdarzało się, iż znikały w ciągu kilku dni ze złoża na skutek wypłukania przez krążące w górotworze roztwory hydrotermalne.
Ten artykuł dotyczy minerału. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa. |
Krzyształy cynobru na skale | |||
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
Skład chemiczny |
HgS[1] | ||
---|---|---|---|
Twardość w skali Mohsa |
2 -2,5[1] | ||
Przełam |
nierówny, muszlowy | ||
Łupliwość |
wyraźna, doskonała | ||
Układ krystalograficzny |
trygonalny | ||
Gęstość minerału |
8,1 g/cm³[1] | ||
Właściwości optyczne | |||
Barwa |
zazwyczaj czerwona w różnych odcieniach[1], brązowa, bywa też szary lub czarny | ||
Rysa |
czerwona, szkarłatna | ||
Połysk |
diamentowy | ||
| |||
|
Nazwa pochodzi od:
- perskiego zinijfrach = dracena (żywica) lub smocza krew i nawiązuje do czerwonej barwy minerału.
- gr. kinnabari lub łac. Cinnabaris – tymi nazwami określano czerwony pigment otrzymywany z cynobru.
Jest kruchy, niekiedy strugalny, przezroczysty. Tworzy kryształy tabliczkowe, rzadziej słupkowe, niekiedy przyjmuje postać romboedrów. W skupieniach ziarnistych i nalotach, rzadko w postaci grubotabliczkowych kryształów; częste zbliźniaczenia przerosłe dwóch rombów.