El Güegüense
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
El Güegüense także Macho Ratón – nikaraguańska tradycyjna sztuka satyryczna w języku nahuatl i hiszpańskim, łącząca elementy teatru, tańca i muzyki, wystawiana we wrześniu w Masai i w styczniu, podczas uroczystości ku czci św. Sebastiana, w Diriambie.
Uważana jest za jedną z najbardziej charakterystycznych form ekspresji kulturowej z okresu kolonialnego. Powstała najprawdopodobniej w XVII wieku opowiada historię kontaktów mieszkańców prekolumbijskiej Nikaragui z przedstawicielami hiszpańskich władz kolonialnych. Główny bohater El Güegüense – reprezentujący rdzenną ludność lokalną – podstępem i sprytem, udając uległość i gotowość do współpracy, nie płaci podatków i osłabia władze kolonialne.
Aktorzy i tancerze biorący udział w przedstawieniu noszą bogato zdobione kostiumy i drewniane maski, a oprawa teatralna nawiązuje po części do teatru pre-kolumbijskiego.
W lokalnej kulturze funkcjonuje powiedzenie „przywdziewać maskę Güegüense” na określenie osoby, która formalnie zgadza się na przestrzeganie obowiązujących przepisów prawa, podczas gdy w rzeczywistości robi wszystko, by je omijać. Zdolność do ukrywania własnej tożsamości i zamiarów przed władzą, przejawiająca się w Nikaragui w wynikach wyborczych całkowicie sprzecznych z przewidywaniami sondaży przedwyborczych, nazywana jest „efektem Güegüense”.
W 2008 roku sztuka El Güegüense została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.