Fizyka jądrowa
dział fizyki badający wnętrza atomów / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Fizyka jądrowa?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Fizyka jądrowa – dział fizyki badający jądra atomowe – ich budowę i przemiany zwane jądrowymi reakcjami lub procesami[1]. Jest to jeden z działów fizyki subatomowej obok fizyki cząstek elementarnych[potrzebny przypis]. Dziedziny te nie należą do fizyki atomowej, ponieważ bada ona głównie powłoki elektronowe atomów.
Fizyka jądrowa powstała jeszcze przed odkryciem jądra – pod koniec XIX wieku, kiedy Antoine Henri Becquerel odkrył promieniotwórczość. Dalsze przełomy doświadczalne w tej dziedzinie to:
- znalezienie dalszych radionuklidów, innych niż uran;
- identyfikacja różnych promieni jądrowych (alfa, beta i gamma) oraz ich składu;
- opis wykładniczego zaniku;
- opis szeregów promieniotwórczych;
- odkrycie jądra oraz jego ładunku elektrycznego;
- odkrycie budowy jądra – protonów i neutronów;
- odkrycie rozszczepienia jądrowego i reakcji łańcuchowych;
- przeprowadzenie fuzji jądrowej, najpierw w bombie wodorowej, a następnie w tokamakach;
- odkrycie kolejnych cząstek elementarnych tworzących jądro jako budulec i nośniki oddziaływań – pionów, kwarków, gluonów i bozonów słabych (W, Z) – a także neutrin wytwarzanych w niektórych reakcjach jądrowych.
Teoretyczne podstawy fizyki jądrowej to modele jak kroplowy i powłokowy oraz kwantowe teorie pola opisujące oddziaływania podstawowe.
Przykłady zastosowań fizyki jądrowej to:
- broń jądrowa;
- energetyka jądrowa;
- medycyna – obrazowanie rezonansu magnetycznego;
- inżynieria materiałowa – implantowanie jonowe;
- archeologia – datowanie na podstawie zawartości atomów radioaktywnych izotopów węgla.