Franz Doppler
austriacki muzyk / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Franz Doppler?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Franz Doppler, właśc. Albert Franz (Ferenc) Doppler[1][2], pol. Wojciech Franciszek Doppler[3] (ur. 16 października 1821 we Lwowie, zm. 27 lipca 1883 w Baden koło Wiednia[1][3][4]) – austriacki kompozytor i flecista pochodzenia polsko-węgierskiego, brat Karla.
Franz Doppler, portret Augusta Canziego (1853) | |||
Imię i nazwisko |
Albert Franz Doppler | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
16 października 1821 | ||
Pochodzenie |
polsko-węgierskie | ||
Data i miejsce śmierci |
27 lipca 1883 | ||
Gatunki | |||
Zawód | |||
|
Muzyki uczył się u ojca, Józefa Dopplera[3], który prowadził działalność jako oboista w Warszawie i Wiedniu[4]. Debiutował jako flecista w wieku 13 lat w Wiedniu[3], później koncertował wspólnie z bratem[1][3]. W 1838 roku osiadł w Peszcie, gdzie w latach 1838–1845 był pierwszym flecistą Teatru Niemieckiego[3]. Od 1841 roku występował także w peszteńskim Teatrze Narodowym[1][3]. W 1851 roku wraz z bratem Karlem oraz Ferencem Erkelem założył w Peszcie orkiestrę filharmoniczną[3]. Od 1858 roku był pierwszym flecistą opery dworskiej w Wiedniu[1][2][3][4], a od 1869 roku także jej dyrygentem baletowym[3]. Od 1865 roku wykładał w wiedeńskim konserwatorium[1][2][3][4].
Zdobył sobie rozgłos jako wirtuoz-flecista, dużym powodzeniem cieszyły się także jego opery[3]. Skomponował m.in. Uwerturę uroczystą na orkiestrę, L’oiseau des bois na flet, 4 rogi i fisharmonię, Fantaisie pastorale hongroise na flet i fortepian, Fantaisie sur des motifs hongroises na 2 flety i fortepian, sześć oper (Benyovszky wyst. Peszt 1847, Ilka és a huszártoborzó wyst. Peszt 1849, Wanda[5] wyst. Peszt 1850, A két huszár wyst. Peszt 1853, Erzsébet wyst. Peszt 1857, Judith wyst. Wiedeń 1870), ponadto był autorem piętnastu baletów i transkrypcji orkiestrowych utworów Ferenca Liszta[3].
- The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 223. ISBN 0-674-37299-9.
- The Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 239. ISBN 978-0-19-957854-2.
- Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 438. ISBN 83-224-0223-6.
- Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 199. ISBN 978-83-01-13410-5.
- Libretto do opery Wanda w wersji cyfrowej dostępne jest w serwisie Polona.pl
- Franz Doppler – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Dzieła Franza Dopplera w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000081465328
- VIAF: 66651550
- LCCN: n80096733
- GND: 116180064
- NDL: 01096323
- BnF: 138933680
- SUDOC: 087887061
- NLA: 35277745
- NKC: xx0011283
- BNE: XX1132676
- NTA: 073854697
- BIBSYS: 2010861
- CiNii: DA09498556
- Open Library: OL5451661A
- PLWABN: 9810544437405606
- NUKAT: n2011062761
- J9U: 987007282692905171
- PTBNP: 1602689
- LNB: 000057953
- NSK: 000504053
- CONOR: 64086371
- KRNLK: KAC2020M4320
- LIH: LNB:BqTu;=CM
- RISM: people/18221
- WorldCat: lccn-n80096733