Górna Oława
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Oława Górna (niem. Obere Ohle[1]) – ramię boczne rzeki Oława przebiegające w południowo-wschodniej części Wrocławia. Jego długość współcześnie wynosi około 2,4 km, natomiast pierwotnie wynosiła 2,7 km. Ramię to stanowi zakole rzeki otaczające od strony wschodniej, południowej, zachodniej i północno-zachodniej, bezimienne wyspy, na których położony jest Park Wschodni[1][2][3][4]. Od północy natomiast wyspy te opływa Oława Dolna[1][5][6]. Oława Górna uznawana jest za jeden z najbardziej malowniczych odcinków tej rzeki[1].
rzeka w Parku Wschodnim | |
Państwo | |
---|---|
Lokalizacja |
Wrocław |
Rzeka | |
Długość | 2,4 km km |
brak współrzędnych |
Rozdział wód rzeki na dwa główne ramiona: Oławę Dolną i Górną, znajdował się początkowo przy grobli biegnącej od Bierdzan do Świątnik. Na początku XX wieku wykonano przekop, który skrócił bieg tego ramienia rzeki o 0,3 km[1][5]. Obecnie początek obu ramion znajduje się poniżej terenów wodonośnych Wrocławia, na zachód od Kładki Barani Skok[6][7][8]. W samym początku biegu Oławy Górnej zlokalizowany jest jaz stały, stanowiący przelew dla wód rzeki także w okresie niskich stanów wód. Przerzuca on przepływ nienaruszalny do Oławy Górnej, natomiast drugi jaz, o większym świetle, kieruje wody do Oławy Dolnej, w okresach wysokich stanów wody oraz wezbrań, bowiem jest jazem o wyższym poziomie piętrzenia. Przekop przepływający przez park od Oławy Górnej do Oławy Dolnej, dzielący obszar parku na dwie wyspy, umożliwia przerzut części wód między tymi dwoma ramionami rzeki[1][5].
Oława Górna jest recypientem dla mniejszych cieków płynących przez tę część Wrocławia, a mianowicie dla rzeki Zielona oraz dla strugi Brochówki, które mają swoje ujście na lewym, wschodnim (dla Zielonej) i południowym (dla Brochówki) brzegu rzeki[9].
Przez Oławę Górną przerzucona jest obecnie jedna przeprawa mostowa – Most Parkowy[10]. Druga przeprawa łącząca teren parku z ośrodkiem sportu i rekreacji klubu sportowego Burza Wrocław[2], w tym z terenem obecnie już nieistniejącego basenu kąpielowego – Kładka Parkowa – została rozebrana i pozostały z niej obecnie jedynie dwa przyczółki na obu brzegach rzeki. Na tym ramieniu znajdował się także niegdyś Młyn Guzikowy (Knopfmühle), który był młynem wodnym, napędzanym wodami przepływającymi w korycie rzeki. Stanowił on także stopień wodny (piętrzący), którego zadaniem było utrzymanie odpowiedniego stanu wody dla pobliskich terenów wodonośnych Wrocławia[3][4][10][11][12][13][14][15].
element | rodzaj | brzeg | stan | foto |
---|---|---|---|---|
Oława Dolna (przekop) | bifurkacja | prawy | istnieje | |
jaz | budowla | koryto | istnieje | |
schody | budowla | prawy | istnieje | |
Zielona | ujście | lewy | istnieje | |
przekop | bifurkacja | prawy | istnieje | |
Brochówka | ujście | lewy | istnieje | |
Most Parkowy | most | oba brzegi | istnieje | |
Młyn Guzikowy | budowla | nie istnieje | ||
Kładka Parkowa | most | oba brzegi | nie istnieje | |
Oława Dolna | połączenie | prawy | istnieje |