Getto tranzytowe w Izbicy
getto dla ludności żydowskiej / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Getto tranzytowe w Izbicy – getto dla ludności żydowskiej utworzone przez okupantów niemieckich w Izbicy.
W czasie okupacji w Izbicy nie funkcjonowała zamknięta dzielnica żydowska, w której ludność żydowska pozostawałaby ściśle odizolowana od ludności chrześcijańskiej. Niemniej ze względu na położenie przy linii kolejowej oraz fakt, że zdecydowaną większość mieszkańców stanowili Żydzi, Izbica od początku była postrzegana przez Niemców jako „żydowskie miasto”. Już pod koniec 1939 roku wybrano ją na jedno z miejsc koncentracji Żydów, których wysiedlono z innych regionów okupowanej Polski. Z kolei w marcu 1942 roku, wraz z rozpoczęciem akcji „Reinhardt” utworzono tam „getto tranzytowe”, służące jako miejsce tymczasowego osiedlenia Żydów przed wywózką do obozów zagłady. Między marcem a czerwcem 1942 roku do Izbicy przywieziono około 12–14 tys. Żydów z Niemiec, Austrii, Protektoratu Czech i Moraw oraz marionetkowego państwa słowackiego. Z kolei jesienią 1942 roku Izbica stała się miejscem koncentracji Żydów z powiatów krasnostawskiego i zamojskiego.
W getcie panowały fatalne warunki bytowe i sanitarne, które pogarszały się wraz z napływem kolejnych fal przesiedleńców. Miejscowy szef Gestapo, Kurt Engels, wraz ze swym zastępcą Ludwikiem Klemmem zaprowadzili w Izbicy rządy terroru. Wkrótce zarysował się także poważny konflikt pomiędzy Żydami polskimi a Żydami zagranicznymi. Począwszy od marca 1942 roku, rozpoczęły się deportacje z Izbicy do obozów zagłady w Bełżcu i Sobiborze.
Getto tranzytowe w Izbicy istniało do listopada 1942 roku, a „getto szczątkowe” – do kwietnia 1943 roku. Przeszło przezeń około 20–26 tys. osób, spośród których niemal wszyscy zmarli lub zostali zamordowani.