For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Giuseppe Peano.

Giuseppe Peano

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Giuseppe Peano
Ilustracja

Giuseppe Peano
Data i miejsce urodzenia

27 sierpnia 1858
Spinetta

Data i miejsce śmierci

20 kwietnia 1932
Turyn

Zawód, zajęcie

matematyk, logik

Aritmetica generale e algebra elementare, 1902
Aritmetica generale e algebra elementare, 1902

Giuseppe Peano (ur. 27 sierpnia 1858 w Spinetta, zm. 20 kwietnia 1932 w Turynie) – włoski matematyk i logik.

Życiorys

Od 1890 profesor matematyki na uniwersytecie w Turynie[1] i w latach 1886–1901 w akademii wojskowej w Turynie[2].

Opracował stosowaną powszechnie aksjomatykę arytmetyki liczb naturalnych (tzw. Aksjomaty Peana). Podał też dedukcyjny system aksjomatyczny geometrii euklidesowej (naśladujący system Pascha) zapisany ściśle w jego symbolice logicznej ze znakiem przynależenia ∈, bez użycia żadnego słowa z języka potocznego[3].

Peano pierwszy zdefiniował ogólne pojęcie funkcji w terminach zbioru par[4].

Znany jest jego przykład funkcji ciągłej przekształcającej odcinek domknięty na kwadrat domknięty, co jest sprzeczne z powszechną intuicją. Odwzorowanie to jest zwane krzywą Peana. Znane jest także jego twierdzenie o istnieniu rozwiązań pewnych równań różniczkowych, zwane twierdzeniem Peana.

Peano był również twórcą międzynarodowego sztucznego języka latina sine flexione, będącego uproszczoną formą łaciny, który opracował w latach 1903–1904[5].

Działalność Peana przyczyniła się do powstania tzw. włoskiej szkoły matematycznej, która zajmowała się m.in. badaniami nad logiką matematyczną i analizą podstaw matematyki[5]. Peano zajmował się także teorią klas i uważany był za prekursora teorii mnogości.

Przypisy

  1. Giuseppe Peano, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2021-06-06] (ang.).
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Giuseppe Peano w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
  3. G. Peano, I  principi di Geometria, logicamente esposti, Bocca, Torino 1889.
  4. Peano sformułował to w zwykłym języku matematycznym, a także w symbolice Whiteheada i Russela. U niego relacja (wł. relazione) to był pewien zbiór (classe) par uporządkowanych (coppie). Elementy par zapisywał w odwrotnej kolejności, tzn. współczesną parę (a,b) zapisywał jako b;a. Z kolei funkcja (funzione monodroma) to był pewien specjalny typ relacji takich, że warunki y;x i z;x pociągają y=z (Giuseppe Peano, Sulla definizione di funzione, Atti della Reale Accademiadei Lincei, Serie 5a, Classe di scienze fisiche, matematiche e naturali 20, 1911, s. 3–5).
  5. a b Peano Giuseppe, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-06-06].

Linki zewnętrzne

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Giuseppe Peano
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Wikiwand 2.0 is here 🎉! We've made some exciting updates - No worries, you can always revert later on