Gong (wytwórnia płytowa)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Gong – polska prywatna wytwórnia płytowa, uruchomiona w 1946 w Krakowie przez pracowników lokalnej rozgłośni Polskiego Radia, a wkrótce przeniesiona do Katowic[1]. Wśród nich mógł być inż. Leonard Czupryk, który był jedną z pierwszych osób, które 19 stycznia 1945 zjawiły się w rozgłośni (pracował tam jeszcze przed wojną), gdzie dokonał niezbędnych napraw zniszczonego przez Niemców sprzętu i dzięki temu 28 stycznia rozgłośnia krakowska mogła przekazywać sygnał radiowy[2].
Na początku wytwórnia działała w pomieszczeniach piwnicznych krakowskiej Filharmonii[1], wykorzystując do produkcji płyt aparaturę niezbyt wysokiej klasy, bo gotowy produkt był słaby jakościowo i tłoczony w niewielkiej liczbie egzemplarzy. Nagrania rejestrowane były w prywatnym mieszkaniu w Krakowie.
Płyty nagrywane przez wytwórnię to szybkoobrotowe (78 obr./min) płyty szelakowe. Na każdej stronie nagrany jest jeden utwór, który trwa ok. 3 minut.
Znane są dwa wzory naklejek na płytach Gongu. Te o śliwkowej barwie mają w swej górnej części rysunek dwóch greckich wojowników uderzających w gong, część dolna zawiera symetrycznie rozmieszczone napisy informacyjne (zdjęcie[3]). Drugi wzór jest skromniejszy, ale z rzadko stosowanym wzornictwem - nazwa firmy panoramicznie rozpisana w części środkowej naklejki, informacje na górze i dole (zdjęcie[4]).
Gong podzielił los pozostałych prywatnych firm płytowych, które uruchomione zostały w Polsce w pierwszych latach po wojnie: „Mewy” Mieczysława Wejmana i „Fogg Record” Mieczysława Fogga. Na przełomie lat 40. i 50. wytwórnię zlikwidowano, a przeprowadzająca czynności komisja dodatkowo skrupulatnie zniszczyła cały zbiór płyt znajdujących się w pomieszczeniach firmy.
Wśród artystów nagrywających dla Gongu byli: Andrzej Hiolski, Aniela Szlemińska, chór Cztery Asy, pianista Leon Rzewuski, zespół muzyczny Jerzego Haralda i Kazimiera Kaliszewska (obdarzona ciemnym, niskim głosem piosenkarka jazzowa, która po wyjeździe z Polski została pracownicą Radia Wolna Europa), Edward Jasiński (znany jako Jaś Malina), Edward Kluczka i najpopularniejszy wtedy kobiecy zespół wokalny, tercet Sióstr Do-Re-Mi.