Gujańskie Centrum Kosmiczne
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Gujańskie Centrum Kosmiczne (franc. Centre Spatial Guyanais) – francusko-europejski kosmodrom położony w pobliżu Kourou w Gujanie Francuskiej, terytorium zależnym od Francji, które ma status departamentu zamorskiego[1].
Stanowisko startowe rakiety Ariane 5 | |||
Organizacja zarządzająca | |||
---|---|---|---|
Status |
aktywny | ||
Położenie i warunki | |||
Państwo | |||
Departament zamorski | |||
Miejscowość |
Kourou | ||
Najmniejsze możliwe nachylenie orbity |
5° | ||
Największe możliwe nachylenie orbity |
100° | ||
Historia | |||
Data otwarcia | |||
Data pierwszego startu | |||
5°13′18″N 52°45′14″W | |||
| |||
Strona internetowa |
W 1964 roku rząd Francji wybrał spośród 14 lokalizacji Gujanę Francuską na miejsce budowy kosmodromu. Budowę obiektu rozpoczęto rok później. Europejski Port Kosmiczny zajmuje obszar 750 km². Jest zlokalizowany na północ od miasta Kourou. Z dwóch stron otoczony jest lasami tropikalnymi, a z jednej – wybrzeżem morskim[1]. Otwarte w 1968 roku Centrum jest szczególnie użyteczne ze względu na położenie w pobliżu równika i przez fakt, że wystrzeliwuje rakiety nad wodę. Z Kourou wystrzeliwują swoje satelity Europejska Agencja Kosmiczna (ESA), francuska agencja kosmiczna CNES oraz firma Arianespace. Loty są też wykupowane przez firmy pozaeuropejskie. Kosmodrom został wybrany w 1964 portem kosmicznym Francji, gdy zaś w 1975 powołano ESA, Francja zaoferowała udostępnienie tego kosmodromu na potrzeby Agencji. ESA zapewnia 2/3 rocznego budżetu, sfinansowała też rozbudowę portu podczas rozwijania wyrzutni Ariane. W tej chwili ESA buduje infrastrukturę służącą wystrzeliwaniu rosyjskich rakiet Sojuz. Jest to część przedsięwzięcia typu joint venture mającego na celu, z jednej strony, wzbogacenie floty ESA o rakiety Sojuz, z drugiej - uzyskanie przez Rosjan dostępu do kosmodromu w Kourou jako alternatywy dla Bajkonuru.
Kourou jest położone około 500 km na północ od równika, na szerokości geograficznej 5°11'. Na tej szerokości rotacja Ziemi daje wystrzeliwanym rakietom dodatkową prędkość prawie 460 m/s[2]. Dodatkowo, umieszczanie satelitów na pożądanej orbicie jest zwykle prostsze, gdy start ma miejsce w pobliżu równika. Inne zalety lokalizacji to niewielka gęstość zaludnienia oraz brak ryzyka występowania cyklonów i trzęsień ziemi[1].
W skład infrastruktury naziemnej wchodzą wyrzutnie (ELV, ELA-2, ELA-3, ELS), pomieszczenia przygotowywania satelitów, pomieszczenia kontroli lotów i fabryka paliwa stałego. Ochronę przeciwpożarową zapewnia oddział straży pożarnej podległy brygadzie paryskiej. Bazę zabezpieczają siły Francuskiej Żandarmerii Narodowej i Legii Cudzoziemskiej.
5 listopada 1971 z wyrzutni ELA-1 (wtedy CECLES) wystartowała po raz pierwszy (i ostatni) Europa 2, modyfikacja rakiety Europa wystrzeliwanej z bazy Woomera w Australii. Start okazał się nieudany, gdyż na wysokości 35 000 m nastąpiła awaria jej pierwszego stopnia. Na wysokości 69 km nastąpiła jego eksplozja, a na wysokości 79 km zniszczeniu uległy pozostałe elementy rakiety. Odłamki Europy 2 spadły do Atlantyku.
13 lutego 2012 z CSG wystartowała pierwsza rakieta Vega, wynosząc na orbitę 9 satelitów, w tym PW-Sat, pierwszego polskiego sztucznego satelitę, zbudowanego przez specjalistów z Politechniki Warszawskiej i Centrum Badań Kosmicznych PAN[3].