Gwary niemodlińskie
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Gwary niemodlińskie[1] – jedna z gwar środkowośląskich[2] języka polskiego[3].
Gwary niemodlińskie zachowały się w dwóch rejonach: oś pierwszego stanowią miejscowości Piechocice, Stara Jamka, Kuźnica Ligocka, Sowin, zaś centrami drugiego są Narok i Niewodniki.
Cechami charakterystycznymi gwar niemodlińskich są
- dyftongiczna wymowa dawnego długiego a w postaci dyftongu oł (np. trołwa – trawa),
- monoftongiczna wymowa kontynuantów dawnego krótkiego i długiego o (wyjątkiem jest labializacja nagłosowego o-).
Różnie przedstawia się wymowa samogłosek nosowych. Mieszkańcy Sowina i Kuźnicy Ligockiej wymawiają nosówkę przednią szeroko i po spółgłoskach twardych, i po miękkich, co jest nawiązaniem do gwar głogóweckich i kozielskich. Z kolei mieszkańcy Naroku, Niewodnik i okolic nosówkę przednią po spółgłoskach twardych wymawiają szeroko jako nosowe a, a po spółgłoskach miękkich wymawiają wąsko jako nosowe y, co jest też typowe dla gwar opolskich.
Gwary niemodlińskie początkowo charakteryzowały się też mazurzeniem; obecnie rzadko występujące w tych gwarach.