Język walijski
język z celtyckiej gałęzi rodziny indoeuropejskiej / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące J%C4%99zyk walijski?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Język walijski (wal. Cymraeg) – język z grupy brytańskiej języków celtyckich, którym według cenzusu z 2011 roku mówi 18% obywateli Walii (562 tys. osób), a 14% społeczeństwa potrafi w nim czytać, pisać oraz mówić. Szacuje się, że od 100 do 150 tysięcy Walijczyków mieszkających w Anglii posługuje się językiem walijskim. Z kolei w argentyńskiej prowincji Chubut, gdzie żyje emigracja walijska, językiem tym posługuje się 5 tysięcy osób. W regionie tym ma on status języka urzędowego. Obecnie niewiele osób posługuje się wyłącznie językiem walijskim[2], niemal wszyscy walijskojęzyczni Walijczycy są dwujęzyczni. Można wyodrębnić cztery główne dialekty: wenedocjański, powyski, domecki i gwencki. Najstarsze zabytki literackie pochodzą z VI wieku. Walijski jest językiem p-celtyckim, podobnie jak inne języki brytańskie, a także język galijski.
|
Ten artykuł od 2016-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Obszar |
Walia, Anglia, Argentyna, Stany Zjednoczone i inne | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących |
866 tys. (2020)[1] | ||||||
Pismo/alfabet | |||||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
Status oficjalny | |||||||
język urzędowy | Walia (Wielka Brytania) | ||||||
Organ regulujący | Bwrdd yr Iaith Gymraeg↗ Comisiynydd y Gymraeg↗ | ||||||
UNESCO | 2 wrażliwy↗ | ||||||
Ethnologue | 2 prowincjonalny↗ | ||||||
Kody języka | |||||||
ISO 639-1 | cy | ||||||
ISO 639-2 | wel/cym | ||||||
ISO 639-3 | cym | ||||||
IETF | cy | ||||||
Glottolog | wels1247 | ||||||
Ethnologue | cym | ||||||
WALS | wel | ||||||
SIL | cym | ||||||
Występowanie | |||||||
Liczba osób mówiących językiem walijskim na obszarze Walii w procentach (2021). | |||||||
W Wikipedii | |||||||
| |||||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Blisko spokrewnione z nim są języki: bretoński i kornijski[3].
Posiada 23 spółgłoski, przy czym występują dwa warianty płynnych l i r: dźwięczny i bezdźwięczny (zapisywane odpowiednio l, ll, r i rh). Samogłosek jest 12, dzielą się one na krótkie i długie. Występują również dyftongi. Osobliwością dla cudzoziemców jest to, że litera „w” służy do zapisu samogłoski „u”.
Na języku walijskim pisarz J.R.R. Tolkien oparł sindarin, język używany przez elfów z mitologii Śródziemia[4].
Rzeczowniki posiadają rodzaje (męski i żeński) i odmieniają się przez liczby. Brak odmiany przez przypadki. Współczesny walijski, podobnie jak angielski, jest językiem analitycznym o ograniczonym użyciu końcówek fleksyjnych, w przeciwieństwie do swojego celtyckiego przodka[2]. Język walijski posiada dość skomplikowane reguły ortograficzne, które wynikają z jego fonologii i morfonologii, a w szczególności z alternacji w nagłosie po przyimkach, co utrudnia znalezienie określonego leksemu w słowniku[3].