Język ruski
martwy język wschodniosłowiański, jeden z urzędowych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Język ruski (nazywany od XIX wieku także starobiałoruskim albo staroukraińskim, a jego wczesna forma staroruskim; jego nazwą własną jest руский ѧзыкъ[1][2][3][4][5] lub русский языкъ[6][7], podobnie jak języka staroruskiego i współczesnego rosyjskiego) – wymarły język wschodniosłowiański, którym posługiwano się na ziemiach dawnej Rusi Kijowskiej zajętych przez Wielkie Księstwo Litewskie, a także Hospodarstwie Mołdawskim.
Nie mylić z: językiem rosyjskim i językiem staroruskim. |
Obszar |
Wielkie Księstwo Litewskie, Rzeczpospolita Obojga Narodów, Hospodarstwo Mołdawskie. | ||||
---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących |
język martwy, dialekty przekształciły się we współczesne języki wschodniosłowiańskie, oprócz języka rosyjskiego; język literacki zaniknął w XVII wieku | ||||
Pismo/alfabet |
cyrylica (różne graficzne odmiany), rzadziej łacina, alfabet arabski | ||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||
Status oficjalny | |||||
język urzędowy | państwa ruskie Wielkie Księstwo Litewskie (od XIV wieku do 1696) | ||||
Kody języka | |||||
ISO 639-1 | – | ||||
ISO 639-2 | – | ||||
Linguist List | orv-olr | ||||
W Wikipedii | |||||
| |||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Jako że podlegał dyglosji wraz ze staro-cerkiewno-słowiańskim, często był nazywany проста(я) мова (język prosty). Mimo to w księstwach ruskich oraz w Wielkim Księstwie Litewskim był językiem państwowym i kancelaryjnym.
Język ruski był językiem urzędowym w Wielkim Księstwie Litewskim do 1696, kiedy ostatecznie ustaliła się tam supremacja języka polskiego[8]; pozostał jednak językiem urzędowym w województwie bracławskim, kijowskim i wołyńskim, które po zawarciu unii lubelskiej (1569) włączono do Korony Królestwa Polskiego[9]. Jednak w serii ruskiej Metryki Koronnej wszystkie dokumenty po 1653 roku wpisywane były w języku polskim[10].
Język ruski był kancelaryjnym odpowiednikiem mówionego języka białoruskiego i języka ukraińskiego, odległy od języka używanego przez Moskwę. W akademickiej tradycji rosyjskiej język ruski bywa określany jako wczesnobiałoruski, gdyż nie istniał oddzielny rosyjski termin dla tego języka[10].