Język tajwański - Wikiwand
For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Język tajwański.

Język tajwański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Ten artykuł dotyczy języka tajwańskiego z grupy języków chińskich. Zobacz też: austronezyjskie języki tajwańskie.
Publikacje w języku tajwańskim (w różnych systemach pisma)
Publikacje w języku tajwańskim (w różnych systemach pisma)

Język tajwański (chiń.: 臺灣語, POJ: tâi-oân-oē) – tajwańska odmiana języka minnan (dialekt hokkien), używana jako język ojczysty przez około 70% mieszkańców wyspy[1], głównie przez członków największej chińskiej grupy etnicznej, zwanej Hoklo lub Hō-ló. Języki min, w przeciwieństwie do innych języków chińskich, nie wywodzą się bezpośrednio z języka średniochińskiego[2], co może tłumaczyć fakt, że odmiana ta jest niemal zupełnie niezrozumiała dla użytkowników innych dialektów chińskich. Język tajwański jest za to niemal identyczny z dialektem Xiamen w Chinach.

System fonologiczny

Spółgłoski

dwuwargowe przedniojęzykowe tylnojęzykowe krtaniowe
nosowe m /m/ n /n/ ng /ŋ/
zwarte dźwięczne b /b/ g /ɡ/
plain p /p/ t /t/ k /k/ h /ʔ/
przydechowe ph /pʰ/ th /tʰ/ kh /kʰ/
zwarto-szczelinowe dźwięczne j /dz/
plain ch /ts/
przydechowe chh /tsʰ/
szczelinowe s /s/ h /h,ç/
boczne l /l/

W przeciwieństwie do innych odmian języka chińskiego, w tajwańskim nie występują fonemy wargowo-zębowe.

Samogłoski

Tajwański posiada następujące samogłoski:

IPA a e i o/ɤ ɔ u m ŋ
Pe̍h-ōe-jī a e i o o͘ u m ng

Tony

Według tradycyjnych kryteriów, tajwański posiada osiem tonów:

Tony w języku tajwańskim
Numer
tonu		 Nazwa Zapis w
POJ		 Kontur w
Tajpej		 Opis Kontur w
Tainan		 Opis
1 yin równy (陰平) a ˥ (55) wysoki ˦ (44) wysoki
2 (6) rosnący (上聲) á ˥˩ (51) opadający ˥˧ (53) wysoki opadający
3 yin wychodzący (陰去) à ˧˩ to ˨˩ (31~21) niski opadający ˩ (11) niski
4 yin wchodzący (陰入) ah ˧˨ʔ (32) średni zatrzymany ˨˩ʔ (21) niski zatrzymany
5 yang równy (陽平) â ˩˦ to ˨˦ (14~24) rosnący ˨˦ (25) rosnący
7 yang wychodzący (陽去) ā ˧ (33) średni ˨ (22) średni
8 yang wchodzący (陽入) a̍h ˦ʔ (4) wysoki zatrzymany ˥ʔ (5) wysoki zatrzymany


Przypisy

  1. ↑ Taiwanese (Tâi-oân-oe/Ho-ló-oe) (ang.). omniglot.com. [dostęp 2010-12-24].
  2. ↑ Mei Tsu-lin, Tones and Prosody in Middle Chinese and The Origin of The Rising Tone, „Harvard Journal of Asiatic Studies”, Vol. 30, 1970, s. 86–110, DOI: 10.2307/2718766, ISBN 0-8160-5622-6, JSTOR: 2718766.???

Bibliografia

  • Su-chu Wu, Bodman, Nicholas C.: Spoken Taiwanese with cassette(s), 1980/2001, ​ISBN 0-87950-461-7​ or ​ISBN 0-87950-460-9​ or ​ISBN 0-87950-462-5​
  • Campbell, William: Ē-mn̂g-im Sin Jī-tián (Dictionary of the Amoy Vernacular). Tainan, Taiwan: Tâi-oân Kàu-hoē Kong-pò-siā (Taiwan Church Press, Presbyterian Church in Taiwan). June 1993 (First published July 1913).
  • Iâu Chèng-to: Cheng-soán Pe̍h-oē-jī (Concise Colloquial Writing). Tainan, Taiwan: Jîn-kong (an imprint of the Presbyterian Church in Taiwan). 1992.
  • Tân, K. T: A Chinese-English Dictionary: Taiwan Dialect. Taipei: Southern Materials Center. 1978.
  • Klöter, Henning. Written Taiwanese. Wiesbaden: Harrassowitz, 2005. ​ISBN 3-447-05093-4​.

Linki zewnętrzne

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
This page is based on a Wikipedia article written by contributors (read/edit).
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license. Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license. Credit: (see original file).
Język tajwański
Listen to this article