Język uzbecki
język z rodziny turkijskiej / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Język uzbecki?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Język uzbecki (uzb. O‘zbek tili, Oʻzbekcha; Ўзбек тили, Ўзбекча’) – język z rodziny języków tureckich, urzędowy w Uzbekistanie. Dane mówiące o liczbie mówiących językiem uzbeckim są rozbieżne. Zgodnie ze spisem powszechnym, przeprowadzonym w 1989 roku, językiem uzbeckim na terenie byłego ZSRR posługiwało się ok. 16,7 mln osób. Poza Uzbekistanem uzbecki jest i był w przeszłości używany głównie w Afganistanie, gdzie liczbę jego użytkowników ocenia się na ok. 1,2–1,4 mln osób. Uzbeckim posługują się także Uzbecy osiadli w sąsiednich republikach środkowoazjatyckich: w Kazachstanie, Kirgistanie, azjatyckiej części Rosji, w Turkmenistanie, a także w Chinach. Stosunkowo niewielkie skupiska emigrantów uzbeckich występują w Australii, Izraelu, Niemczech, Turcji, na Ukrainie i w Stanach Zjednoczonych. W 2019 roku w Polsce był tylko jeden aktywny tłumacz przysięgły języka uzbeckiego[1].
Obszar |
Uzbekistan, Rosja, Turkmenistan, Afganistan i inne | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących |
ok. 33 milionów | ||||||
Pismo/alfabet | |||||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
Status oficjalny | |||||||
język urzędowy | Uzbekistan | ||||||
Organ regulujący | Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti | ||||||
UNESCO | 1 bezpieczny↗ | ||||||
Kody języka | |||||||
ISO 639-1 | uz | ||||||
ISO 639-2 | uzb | ||||||
ISO 639-3 | uzb | ||||||
IETF | uz | ||||||
Glottolog | uzbe1247 | ||||||
Ethnologue | uzb | ||||||
GOST 7.75–97 | узб 710 | ||||||
WALS | uzb | ||||||
SIL | UZB | ||||||
Występowanie | |||||||
W Wikipedii | |||||||
| |||||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Jeśli chodzi o specyfikę języka uzbeckiego, bardzo charakterystyczna jest nieobecność harmonii wokalicznej, typowej dla innych języków tureckich. W fonetyce, gramatyce oraz leksyce widoczne są bardzo silne wpływy języka perskiego, w leksyce obecne są również zapożyczenia arabskie (starsze) oraz rosyjskie (nowsze).