Karta praw Stanów Zjednoczonych
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Karta praw Stanów Zjednoczonych (ang. United States Bill of Rights) – pierwsze dziesięć poprawek do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, które zostały uchwalone 25 września 1789, a weszły w życie 15 grudnia 1791, po dłuższym okresie ratyfikacji przez poszczególne stany.
Ten artykuł dotyczy dokumentu z 1789. Zobacz też: angielska Deklaracja praw z 1689. |
Zagwarantowały one podstawowe swobody i wolności obywatelskie, w tym prawo do własności prywatnej, wolności wyznania i sumienia oraz prasy, ochrony oskarżonego w procesie karnym, prawo do swobodnego pokojowego gromadzenia się oraz kierowania skarg do władz, prawo do posiadania i noszenia broni. Nie spisano jednak równości wobec prawa – było to spowodowane istniejącym i legalnym niewolnictwem, które utrzymało się w Stanach Zjednoczonych do roku 1865 (13. poprawka).
Za autora poprawek uznaje się Jamesa Madisona – jednego z ojców amerykańskiej konstytucji. Poprawki nawiązywały do angielskiej Deklaracji praw z 1689 oraz do Deklaracji praw Wirginii z 12 czerwca 1776.
W 1941 prezydent Franklin Delano Roosevelt ogłosił 15 grudnia dniem Karty praw Stanów Zjednoczonych.