Ksenolit
fragment skały wyrwanej z pierwotnego otoczenia przez magmę / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Ksenolit?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Ksenolit (gr. ξένος „obcy”, λίθος „kamień”) – fragment skały (porwak) różniący się od skały magmowej, w której się znajduje. Najczęściej jest to fragment wyrwany przez magmę ze skał otaczających (porwak wulkaniczny), lub jego pozostałość.
Ksenolity występują zarówno w skałach głębinowych jak i wylewnych. Ksenolity dają niekiedy informację o skałach głęboko zalegających, lub płytkich skałach osłony intruzji, przez które przebijała się magma.
Wskutek działania wysokiej temperatury i związków chemicznych w niej zawartych ksenolity ulegają przeobrażeniu (metamorfizm kontaktowy). Mogą ulegać częściowej asymilacji. Gdy oddziaływanie jest słabe lub krótkotrwałe (np. podczas wybuchu wulkanu) to porwaki są tylko nadtopione na krawędziach, gdy dłuższe, to tracą spoistość i rozpływają się w pojedyncze minerały skupione w ciemne smugi zwane szlirami. Z ksenolitów powstają ksenolityty.