Budowa zęba

Miazga zęba (łac. pulpa dentis) – tkanka wypełniająca jamę zęba (komorę, kanały oraz kanały boczne i komorowo-ozębnowe). Jest to bogato unerwiona i unaczyniona, dojrzała tkanka łączna typu embrionalnego, podobna do tej występującej w pępowinie^[1]. Niektórzy autorzy klasyfikują ją jako tkankę łączną galaretowatą niedojrzałą^[2]. Przez otwór anatomiczny, kanały boczne i komorowo-ozębnowe łączy się z przyzębiem^[2].

Wraz z zębiną stanowi jedność strukturalno-funkcjonalną, czyli endodontium.

W zależności od położenia wyróżnia się^[3]:

• Miazgę koronową (pulpa coronalis) – wypełnia komorę (cavum dentis)
• Miazgę korzeniową (pulpa radicularis) – wypełnia kanał korzenia (canalis radicis dentis)

Miazga zębowa toleruje temperaturę w zakresie 25–42 °C^[2].

Budowa histologiczna

Morfologicznie można wyróżnić w niej kilka warstw^[2]:

• środkową część tworzy strefa bogatokomórkowa zawierająca komórki mezenchymatyczne oraz fibroblasty, tędy przebiegają wnikające przez otwór wierzchołkowy naczynia krwionośne i nerwy
• ubogokomórkową warstwę, zwaną strefą Weila
• leżące na obwodzie odontoblasty (komórki zębinotwórcze)
• najbardziej zewnętrzna część to prazębina przylegająca od strony zewnętrznej do zębiny, a składająca się z siatki włókien kolagenowych.

Funkcje

Miazga pełni przede wszystkim funkcję odżywczą – sieć naczyń krwionośnych zapewnia dostarczanie substancji odżywczych i tlenu do zęba i umożliwia ciągłą kontrolę zawartości substancji mineralnych oraz naprawę tkanek. Równie ważną funkcją jest funkcja czuciowa, tj. rejestruje ból bez względu na rodzaj bodźca i jego lokalizację. Miazga pełni również funkcję twórczo-odtwórczą, gdyż to dzięki komórkom miazgi zachodzi tworzenie zębiny podczas rozwoju i później ewentualna jej naprawa. Z tą funkcją wiąże się również funkcja obronna, polegająca na tworzeniu zębiny naprawczej, obronnej, sklerotycznej oraz na odpowiedzi wielu komórek odpornościowych^[2].