Napawanie
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Napawanie – pokrywanie przedmiotów metalowych warstwą metalu techniką spawania przy jednoczesnym topieniu podłoża. Napawanie korzysta z metod wykorzystywanych w spawalnictwie oraz obróbki plazmą.
Zastosowanie napawania[1]
Napawanie znajduje zastosowanie w wielu sektorach przemysłu, m.in. w przemyśle ciężkim, motoryzacyjnym, budownictwie oraz w produkcji narzędzi rolniczych i budowlanych. Celem procesu jest regeneracja elementów lub uszlachetnianie powierzchni.
Regeneracja elementów
Napawanie regeneracyjne odgrywa fundamentalną rolę w odbudowie i przedłużaniu żywotności komponentów maszyn, które uległy zużyciu. Technika ta pozwala na przywracanie pierwotnych wymiarów i właściwości elementów mechanicznych, takich jak wałki napędowe, tuleje, zębatki, prowadnice, rolki. Regeneracja części maszyn przez napawanie jest tańszą alternatywą dla ich wymiany na nowe.
Uszlachetnianie powierzchni
Napawanie jest również stosowane do uszlachetniania elementów przez nanoszenie warstw o specjalnych właściwościach użytkowych. Proces ten pozwala na znaczące zwiększenie odporności części maszyn na ścieranie, korozję, udar oraz wysoką temperaturę. Aplikacja materiałów o wysokich właściwościach antykorozyjnych i odporności na ścieranie jest kluczowa w przypadku elementów eksploatowanych w ekstremalnych warunkach pracy. Uszlachetnianie przez napawanie znajduje zastosowanie w produkcji nowych części maszyn, zwłaszcza w przemyśle hutniczym, górniczym i energetycznym, gdzie wymagana jest dodatkowa ochrona powierzchni komponentów.
Metody napawania różnią się między sobą ze względu na źródło ciepła, rodzaj i formę materiału dodatkowego oraz sposób jego podawania.
Napawanie elektrodą otuloną
Metoda wynaleziona na początku XX wieku przez Oskara Kjellberga wykorzystuje elektrodę otuloną do wytwarzania ciepła i materiału dodatkowego. Zaletą tej metody są niskie koszty i szeroka dostępność elektrod. Stosowana głównie w pracach regeneracyjnych i naprawczych, pozwala na uzyskanie napoin o grubości od 1 do 5 mm w jednym przejściu.
Napawanie elektrodą nietopliwą (GTA, TIG)
Napawanie to wykorzystuje elektrodę wolframową i osłonę gazową (argon lub hel) do ochrony przed zanieczyszczeniami. Metoda umożliwia precyzyjne nanoszenie warstw materiału dodatkowego o grubości 1,5 do 5 mm, charakteryzując się wysoką jakością napoiny. Ze względu na swoją precyzję, jest wykorzystywana do naprawy części maszyn i odlewów.
Napawanie laserowe
Jest to nowoczesna metoda wykorzystująca wysokoenergetyczną wiązkę laserową do topienia materiału dodatkowego. Charakteryzuje się wyjątkową dokładnością i minimalnym wpływem cieplnym na materiał podłoża, umożliwiając nanoszenie cienkich i równomiernych warstw. Napawanie laserowe jest stosowane w branżach wymagających najwyższej jakości i dokładności, np. w lotnictwie.
Napawanie MIG/MAG
Technika wykorzystuje ciągły drut elektrodowy jako materiał dodatkowy, z zewnętrzną osłoną gazową. Charakteryzuje się wysoką wydajnością i jest stosunkowo łatwa do opanowania, co sprawia, że jest popularna w szerokim zakresie zastosowań.
Napawanie plazmowe
Wykorzystuje łuk plazmowy do stopienia materiału dodatkowego, co pozwala na uzyskanie napoin o minimalnym udziale podłoża. Dzięki kontrolowanej automatyzacji procesu, napawanie plazmowe jest idealne do precyzyjnych zastosowań w przemyśle lotniczym i motoryzacyjnym.
Napawanie gazowe
Metoda ta korzysta z płomienia gazowego (najczęściej acetylenowo-tlenowego) do stopienia materiału dodatkowego. Jest odpowiednia do precyzyjnych prac naprawczych i regeneracyjnych na małych elementach lub częściach o złożonych kształtach.
Napawanie łukiem krytym
Ta zaawansowana technika wykorzystuje materiał dodatkowy przykryty warstwą topnika. Zapewnia wysoką wydajność i umożliwia uzyskanie gładkich napoin o wysokiej czystości metalurgicznej. Stosowana jest przede wszystkim w przemyśle ciężkim.
- Napawanie – co to jest? Czym i jak napawać? [online], SPIDWELD.pl, 14 marca 2024 [dostęp 2024-03-21] (pol.).
- „Inżynieria powierzchni : Powłoki i warstwy wierzchnie - wybrane zagadnienia”, 5. POWŁOKI NAPAWANE. pg.gda.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-06)]. (data dostępu: 2016-01-31)