Oblężenie Sarajewa
Oblężenie stolicy Bośni i Hercegowiny podczas wojny w Jugosławii, trwające niemal 4 lata i będące pokłosiem bośniackiej deklaracji niepodległości w 1992 roku. / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Obl%C4%99%C5%BCenie Sarajewa?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Oblężenie Sarajewa – trwające od 5 kwietnia 1992 do 29 lutego 1996 oblężenie przez siły Republiki Serbskiej oraz Jugosłowiańską Armię Ludową stolicy Bośni i Hercegowiny – Sarajewa. Wydarzenie to uważane jest za najdłuższe i najbardziej krwawe oblężenie w historii Europy po II wojnie światowej[1][2].
Wojna w Bośni i Hercegowinie | |||
Czas |
5 kwietnia 1992 – 29 lutego 1996 | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Przyczyna |
ogłoszenie przez Bośnię i Hercegowinę niepodległości | ||
Wynik |
oblężenie zakończone na mocy układu z Dayton | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
43°50′51,000″N 18°21′23,000″E | |||
|
Na początku marca 1992 w Bośni i Hercegowinie odbyło się referendum, w którym głosujący niemalże jednogłośnie (tj. 99,7% przy frekwencji wynoszącej 64%) opowiedzieli się za stworzeniem nowego państwa i odłączeniem się od Jugosławii[3]. Referendum było jednakże niezgodne z ówczesną konstytucją Federalnej Republiki Jugosławii; ponadto głosowanie zostało zbojkotowane przez Serbów, stanowiących 33% ludności Bośni i Hercegowiny. 5 kwietnia 1992 roku Bośnia i Hercegowina ogłosiła niepodległość, która szybko została uznana przez wspólnotę międzynarodową. Po tych wydarzeniach góry otaczające Sarajewo zostały opanowane przez wojska serbskie liczące 18 tys. żołnierzy[4]. Armia ta dysponowała czołgami, moździerzami, karabinami maszynowymi, wyrzutniami rakiet oraz karabinami snajperskimi[4]. 2 maja 1992 roku Serbowie całkowicie zablokowali miasto. Bośniackie siły liczyły około 40 tys. żołnierzy, jednak były słabo wyposażone i nie zdołały przełamać oblężenia.
Po wojnie Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii skazał dwóch serbskich generałów za liczne zbrodnie przeciwko ludzkości popełnione podczas oblężenia miasta. Stanislav Galić został skazany na dożywocie[5], a Dragomir Milošević (zbieżność nazwisk ze Slobodanem Miloševiciem jest przypadkowa[5]) na 33 lata pozbawienia wolności[5]. W akcie oskarżenia stwierdzono między innymi:
Oblężenie Sarajewa, jak powszechnie nazywa się to wydarzenie, był to taki epizod w konflikcie na terenie byłej Jugosławii, że trzeba wrócić aż do II wojny światowej, aby znaleźć odpowiednik tych wydarzeń w historii Europy. (...) W okresie objętym aktem oskarżenia w Sarajewie nigdzie nie było bezpiecznie: ani w domu, ani w szkole, ani w szpitalu.