Pałac Lubomirskich w Krakowie
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Pałac Lubomirskich – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie na Starym Mieście przy ulicy św. Jana 15.
nr rej. A-125 z 17.12.1932 i 11.05.1973[1] | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Miejscowość | |||
Adres |
ul. św. Jana 15 | ||
Typ budynku | |||
50°03′51″N 19°56′23″E | |||
|
Pałac z XVIII wieku, powstał przez połączenie i przebudowanie trzech kamienic w XVII wieku, od drugiej połowy XIX wieku jego właścicielem była rodzina Lubomirskich. W połowie XVIII wieku rezydencja była własnością ks. Józefa Klemensa Czartoryskiego. Aktualny wygląd pałac otrzymał po przebudowie w latach 1873–1874, przeprowadzonej przez krakowskiego architekta Maksymiliana Nitscha dla księżnej Lubomirskiej w wyniku rozbudowy dawnego pałacu Czartoryskich, połączenia kamienic, dodania drugiego piętra oraz neobarokowej fasady. W swojej rezydencji Lubomirscy zgromadzili bogaty zbiór cennych obrazów i mebli. W 1858 roku w pałacu zorganizowano Wystawę starożytności i zabytków sztuki. Książęca siedziba była jednym z centrów życia towarzyskiego dawnego Krakowa.
Do dnia dzisiejszego w pałacu zachowało się okucie XVIII-wiecznej bramy z kołatką oraz barokowy portal z herbem Lubomirskich – Szreniawą. Zachowały się również barokowe stiuki zdobiące wielką sień przejazdową. Wiele z dawnej świetności zachowały też reprezentacyjne wnętrza pierwszego piętra (piano nobile). Po zakończeniu II wojny światowej pałac stał się m.in. siedzibą Instytutu Francuskiego (od 1946 roku przez 53 lata). W okresie powojennym w budynku były prowadzone niewielkie prace remontowe[2].
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2011-05-19].
- Marek Żukow-Karczewski, Pałace Krakowa. Pałac Lubomirskich, "Echo Krakowa", 23 VIII 1989 r., nr 163 (12972).
- Jan Adamczewski, Kraków od A do Z, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1992, s. 300-301.
- Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach Krakowa, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006, s. 82–92.