Pardwa górska
Lagopus muta[1]
(Montin, 1781)[a]
Samica w letniej szacie (Szkocja)
Samiec w letniej szacie
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	grzebiące
Rodzina	kurowate
Podrodzina	bażanty
Plemię	Tetraonini
Rodzaj	Lagopus
Gatunek	pardwa górska
Synonimy
Tetrao mutus Montin, 1781[2] Lagopus mutus (Montin, 1781)[3]
Podgatunki
zobacz opis w tekście
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
najmniejszej troski
Zasięg występowania
Pardwa górska - zasięg[5]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Występowanie w Europie^[5]

Pardwa górska^[6] (Lagopus muta) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae), zamieszkujący północną część Półwyspu Skandynawskiego, Szkocję, Islandię, północną część Azji i Ameryki Północnej. Jako relikt izolowane populacje w Alpach i Pirenejach.

Systematyka

Systematyka tego gatunku jest skomplikowana, głównie ze względu na złożony proces pierzenia. Niektórzy autorzy wyróżniają nawet 30 podgatunków. Wiele podgatunków tylko nieznacznie różni się od siebie kolorem i wzorem letniego upierzenia^[7]. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia 23 podgatunki L. muta^[8]:

• L. muta muta (Montus, 1781) – północna Skandynawia do Półwyspu Kolskiego.
• L. muta millaisi Hartert, 1923 – Szkocja.
• L. muta helvetica (Thienemann, 1829) – Alpy.
• L. muta pyrenaica Hartert, 1921 – środkowe i wschodnie Pireneje.
• L. muta pleskei Serebrovski, 1926 – północna Syberia.
• L. muta nadezdae Serebrovski, 1926 – południowa Syberia, północna Mongolia.
• L. muta gerasimovi Red'kin, 2005 – Wyspa Karagińska.
• L. muta ridgwayi Stejneger, 1884 – Wyspy Komandorskie.
• L. muta kurilensis Kuroda, 1924 – Wyspy Kurylskie.
• L. muta japonica A. H. Clark, 1907 – Honsiu.
• L. muta evermanni D. G. Elliot, 1896 – Attu (zachodnie Aleuty).
• L. muta townsendi D. G. Elliot, 1896 – Kiska, Amczitka, Little Sitkin i Wyspy Szczurze (zachodnie Aleuty); obejmuje populację wydzielaną niekiedy do podgatunku gabrielsoni.
• L. muta atkhensis Turner, 1882 – Tanaga, Adak, Atka (zachodnio-środkowe Aleuty); obejmuje populacje wydzielane niekiedy do podgatunków sanfordi i chamberlaini.
• L. muta yunaskensis Gabrielson & Lincoln, 1951 – Yunaska (środkowe Aleuty).
• L. muta nelsoni Stejneger, 1884 – Unimak i Unalaska (wschodnie Aleuty) i południowa Alaska.
• L. muta dixoni Grinnell, 1909 – Glacier Bay i południowo-wschodnia Alaska.
• L. muta rupestris (J. F. Gmelin, 1789) – północna Ameryka Północna.
• L. muta welchi Brewster, 1885 – Nowa Fundlandia.
• L. muta saturata Salomonsen, 1950 – północno-zachodnia Grenlandia.
• L. muta macruros Schiøler, 1925 (syn. L. muta capta J. L. Peters, 1934) – północno-wschodnia Grenlandia.
• L. m. reinhardi (C. L. Brehm, 1824) – południowa Grenlandia.
• L. muta hyperborea Sundevall, 1845 – Svalbard, Ziemia Franciszka Józefa.
• L. muta islandorum (Faber, 1822) – Islandia.

Morfologia

Cechy gatunku

Latem upierzenie samców na grzbiecie i piersiach szarobrunatne lub szaro-czarne. Samica w żółtobrązowy marmurek. Szata zimowa biała, z czarną smugą wokół oka i czarnym ogonem. Skrzydła białe. Nogi i dziób mocne. Szyja zaznaczona. Szata osobników młodocianych przypomina upierzenie samicy.

Wymiary średnie^[9]

• Długość ciała ok. 36 cm
• Rozpiętość skrzydeł 60 cm
• Masa ciała ok. 400–480 g

Ekologia

Biotop

Skaliste urwiska powyżej granicy lasu, na dalekiej północy, w tundrze, na obszarach holarktycznych. Ptak osiadły.

Gniazdo

Naziemne, wśród rumowisk skalnych.

Jaja

Lekko nakrapiane, składane od V do VII, w liczbie 6–10.

Jaja pardwy górskiej

Wysiadywanie

Jaja wysiaduje samica przez okres 21–24 dni. Pisklęta zostają dłuższy czas przy rodzicach.

Pożywienie

Różne rośliny górskie lub tundrowe, owady.

Uwagi