Polonia w Belgii
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Obecność Polaków na terenie Belgii datuje się od XIII wieku, kiedy to polscy kupcy oraz drukarze docierali do Antwerpii[1]. W wieku XVI Jan Dantyszek, dyplomata i poeta, brał żywy udział w życiu naukowym Gandawy, Antwerpii, Brukseli i Lowanium[2]. Również na uniwersytecie w Lowanium wykładał słynny polski teolog Jan Łaski, zaś Alexius Sylvus Polonus – Aleksander Gajewski zbudował w Belgii w 1642 roku pierwsze planetarium[3].
Wybuch powstania listopadowego w Polsce okazał się istotny dla dalszych walk o utworzenie niepodległej Belgii[4]. Nowo powstająca armia belgijska zaangażowała około 100 oficerów polskich w charakterze instruktorów i wykładowców. Wśród nich znaleźli się m.in. generałowie: Jan Zygmunt Skrzynecki oraz Ignacy Marceli Kruszewski, twórca kawalerii belgijskiej, dowódca brygady ułanów w Malines, a następnie oficer ordynansowy Leopolda I[5]. Niemal 30 lat swojego życia spędził w Brukseli Joachim Lelewel, działacz Młodej Polski i założyciel i przywódca Zjednoczenia Emigracji Polskiej[6].
Uwłaszczenie chłopów oraz emancypacja Żydów na ziemiach polskich stworzyło warunki do masowej emigracji zarobkowej do szybko rozwijających się krajów europejskich. Dane spisu powszechnego przeprowadzonego w Belgii 30 października 1930 r. szacowały obywateli polskich na 48 840, w tym ok. 23 tys. Żydów pochodzenia polskiego[7]. W latach 1945–1950 do kraju wróciło około 8 tys. Polaków. W większości repatriantami byli uchodźcy wojenni, a nie przedwojenni emigranci. Polonia belgijska podzieliła się politycznie na tych, którzy uznawali władzę ludową w Polsce i na tych, którzy jej nie uznawali – sympatyzujących z rządem londyńskim.
Po dużym napływie ludności w związku ze wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej, obecnie liczbę Polaków w Belgii ocenia się od 70 tysięcy[8] do 95 tysięcy osób przybyłych z Polski[9] (z czego około 25% przyjęło obywatelstwo belgijskie). Dla Polonii, wiernych Kościoła rzymskokatolickiego odbywają się w kościołach kilku miast msze w języku polskim[10]. W Brukseli istnieje Polska Parafia Prawosławna[11]. W języku polskim odbywają się również spotkania religijne innych wyznań (m.in. Świadków Jehowy[12]).
Imię Polonii Belgijskiej nosi XIV Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu.