Polskie wczesnośredniowieczne emisje monetarne
Pierwsze emisje monet w Polsce / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Polskie wczesnośredniowieczne emisje monetarne?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Polskie wczesnośredniowieczne emisje monetarne
Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagają weryfikacji. |
Pierwsze emisje monet w Polsce miały miejsce na przełomie X i XI w., jednakże ze względu na znikomą liczbę egzemplarzy nie odgrywały one większej roli w obrocie pieniężnym. Stan ten uległ zmianie dopiero za panowania Bolesława Szczodrego, kiedy to moneta pochodząca z mennic krajowych uzyskała w kraju pozycję dominującą. Do końca okresu rozbicia dzielnicowego była to wyłącznie srebrna moneta denarowa, której waga, zgodnie z tendencjami europejskimi i polityką „renovatio monetae” (patrz: numizmatyka) systematycznie spadała od średniej ok. 2 g w czasach Mieszka I do niższej niż 0,5 g w okresie rozbicia.
Ikonografia ówczesnych polskich monet jest charakterystyczna dla obszaru zachodnioeuropejskich (łacińskich) wpływów kulturowych. Awers monety przedstawia zwykle wizerunek głowy – zwykle władcy – a w otoku jego imię, czasami również tytuł. W rewersie znajduje się najczęściej krzyż równoramienny, bardzo często wyposażony w punkty między ramionami. Polskie denary z omawianego okresu posiadają często tzw. otoczkę perełkową, wybijaną za pomocą puncy. Treść ideowa monet jest zwykle manifestacją majestatu panującego, uzyskiwaną poprzez przez jego przedstawienie wraz z przynależnymi mu atrybutami i insygniami, względnie tytułami, umieszczanymi w otoku monet. Wizerunki książąt zastępowane były czasami postaciami świętych (święty Wojciech lub święty Jan Chrzciciel; drugi przypadek dotyczył monet wybijanych we Wrocławiu). Za panowania Władysława Hermana pojawiły się w Polsce pierwsze emisje prywatne, realizowane przez palatyna Sieciecha. Pierwsze monety kościelne pojawiły się natomiast na przełomie XII i XIII w.
Emisje monetarne pierwszych Piastów w porównaniu zarówno z zachodem, jak i czerpiącym wzorce z Bizancjum wschodem Europy cechowały się niewysoką wartością artystyczną oraz nieskomplikowaną legendą. Nawiązujące do wzorów zachodnioeuropejskich pierwsze polskie emisje nie miały w związku z powyższym równie wysokiej jakości, co wyroby mennictwa ruskiego. Niemniej również polskie mennictwo miało swój wkład w historię wczesnośredniowiecznych europejskich emisji monetarnych w postaci takich egzemplarzy, jak denar „ruski” Chrobrego, czy brakteaty Bolesława Krzywoustego.