Powiat rówieński

powiat
Państwo	II Rzeczpospolita
Województwo	wołyńskie
Siedziba	Równe
Powierzchnia	2898 km²
Populacja (1931) • liczba ludności	252,8 tys.
• gęstość	87,2 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich 2 Liczba gmin wiejskich 9
Położenie na mapie województwa
Portal Polska

Powiat rówieński – dawny powiat w południowo-zachodniej części guberni wołyńskiej Imperium Rosyjskiego, później pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich w Okręgu Wołyńskim, od 17 stycznia 1920 r. pod Zarządem Cywilnym Ziem Wołynia i Frontu Podolskiego^[1]. 1 czerwca 1920 r. przekazany Rządowi Rzeczypospolitej Polskiej^[2], 19 lutego 1921 r. wszedł w skład nowo utworzonego województwa wołyńskiego II Rzeczypospolitej^[3]. Jego siedzibą było miasto Równe. 1 stycznia 1925 r. z części gmin powiatu utworzono powiat kostopolski^[4]. W skład powiatu wchodziło 9 gmin wiejskich, 2 miejskie, 306 gromad wiejskich (sołectw) i 2 miasta.

Dane

Powiat rówieński zajmował środkowo-wschodnią część województwa wołyńskiego i graniczył: od zachodu z powiatami dubieńskim i łuckim, od północy z powiatem kostopolskim, od wschodu wzdłuż granicy z ZSRR, zaś od południa graniczył z powiatem zdołbunowskim.

Powierzchnia powiatu wynosiła 2.898 km², a ludność 252,8 tys. osób (według spisu z 1931 r.), a więc dawała stosunkowo duży wskaźnik gęstości zamieszkania, bo 87 osób na 1 km².

Powiat w większości zamieszkiwała ludność ukraińska licząca 160,6 tys. osób (63,5%). Drugą narodowością pod względem liczebności byli tam Polacy w liczbie 37,0 tys. osób (14.6%). Reszta to głównie Żydzi oraz Niemcy i Czesi.

Według drugiego powszechnego spisu ludności z 1931 roku powiat liczył 252 787 mieszkańców, 36 444 było rzymskokatolickiego wyznania, 501 – unickiego, 166 469 – prawosławnego wyznania, 6 109 – augsburskiego, 650 – reformowanego, 63 – unijne ewangelickie, 930 osób podało wyznanie ewangelickie bez bliższego określenia, 3 686 – inne chrześcijańskie, 37 713 – mojżeszowe, 34 – inne niechrześcijańskie, 166 osób nie podało przynależności konfesyjnej^[5].

Gminy

• gmina Aleksandria (ukr. Олександрія)
• gmina Bereźne (miejska) (do 1924) ^[6]
• gmina Bereźne (do 1924) ^[6]
• gmina Buhryń
• gmina Derażne (do 1924) ^[6]
• gmina Dziatkiewicze (lub Diatkowicze) (ukr. Дядьковичі)
• gmina Hoszcza
• gmina Klewań
• gmina Korzec (miejska)
• gmina Korzec (siedziba: Nowy Korzec)
• gmina Kostopol (miejska) (do 1924) ^[6]
• gmina Kostopol (do 1924) ^[6]
• gmina Ludwipol (do 1924) ^[6]
• gmina Majków (1925-33)^[7]
• gmina Międzyrzec
• gmina Równe (miejska)
• gmina Równe
• gmina Stepań (do 1924) ^[6]
• gmina Stydyń (do 1924) ^[6]
• gmina Tuczyn
• gmina Zdołbica (do 1924) ^[8]
• gmina Zdołbunów (miejska) (do 1924) ^[8]

Miasta

• Bereźne (do 1925) ^[6]
• Korzec
• Kostopol (do 1925) ^[6]
• Równe
• Zdołbunów (do 1925) ^[8]

Starostowie

• Bronisław Henszel (1920-)^[9]
• Radosław Spława-Neyman (-1923)^[10]
• Stanisław Robert Bogusławski^[11]
• Hipolit Niepokulczycki (1939)

Zobacz też

• podział administracyjny II RP
• województwo wołyńskie (II Rzeczpospolita)

Linki zewnętrzne

• Powiat rówieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 822 .