Powiat spisko-orawski
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Powiat spisko-orawski – powiat (1920-25) województwa krakowskiego II Rzeczypospolitej. Utworzony został 23 grudnia 1920[1] z przyznanych Polsce 28 lipca 1920 przez Radę Ambasadorów węgierskich fragmentów Spisza (wschodni) i Orawy (zachodni), przez co powiat składał się z dwóch, nieprzylegających do siebie obszarów, oddzielonych obszarem powiatu nowotarskiego. Jego siedzibą było miasto Nowy Targ znajdujące się poza terytorium powiatu[2]. Na terenie powiatu znajdowały się ekspozytury starostwa: dla Spisza w Łapszach Niżnych, dla Orawy w Jabłonce. Część spiska powiatu należała do okręgu sądowego w Nowym Targu, a część orawska do okręgu sądowego w Czarnym Dunajcu[3].
powiat | |
1920–1925 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Data powstania |
23 grudnia 1920 |
Data likwidacji |
1 lipca 1925 |
Siedziba | |
Starosta | |
Powierzchnia |
583 km² |
Populacja (1920) • liczba ludności |
|
• gęstość |
40,3 os./km² |
Położenie na mapie województwa |
Na terenie powiatu zachowano węgierski podział na okręgi notarskie, zmieniając tylko ich nazwę na gminy. W skład powiatu weszło 13 spiskich i 15 orawskich miejscowości. Gminy, które weszły w skład powiatu, były początkowo zbiorowe (obejmowały po kilka wsi). Wkrótce jednak obszar powiatu spisko-orawskiego upodobniono do galicyjskiej (austriackiej) części woj. krakowskiego, przez co gminy zbiorowe podzielono na gminy jednostkowe. Brak dokładnej daty przeprowadzenia tego podziału, lecz spis Głównego Urzędu Statystycznego wykazujący stan administracyjny na 30 września 1921, uwzględnia już gminy jednostkowe[3].
W 1924 roku dokonano wymiany terytoriów – Polska otrzymała górną część wsi Lipnica Wielka, a w zamian oddała Czechosłowacji wsie Głodówka i Sucha Góra. 1 lipca 1925 powiat został zniesiony, a jego obszar włączono do powiatu nowotarskiego[4]. Likwidacja wspólnoty samorządowej powiatu nastąpiła z kolei dopiero 1 stycznia 1930, na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 listopada 1929 r. o włączeniu obszaru b. powiatu spisko – orawskiego do obszaru działania samorządowej reprezentacji powiatowej w Nowym Targu[5].