Róża Luksemburg
działaczka i ideolog polskiej i niemieckiej socjaldemokracji, ekonomistka / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Róża Luksemburg?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Róża Luksemburg, właśc. Rozalia Luxenburg, ps. „R. Kruszyńska”, „Spartakus”, „Junius” (ur. 5 marca 1871 w Zamościu, zm. 15 stycznia 1919 w Berlinie[2]) – polska ekonomistka, myślicielka polityczna, działaczka antywojenna i działaczka polskiej oraz niemieckiej socjaldemokracji[1]. Urodzona i wychowana w zasymilowanej rodzinie żydowskiej w Polsce; w 1897 otrzymała obywatelstwo niemieckie.
Data i miejsce urodzenia |
5 marca 1871 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | |||
Przyczyna śmierci | |||
Zawód, zajęcie |
ekonomistka, filozof, działaczka polityczna | ||
Narodowość |
polska, żydowska | ||
Tytuł naukowy |
doktor | ||
Alma Mater | |||
Małżeństwo |
• Gustav Lübeck (małżeństwo fikcyjne w latach 1897/1898–1902) | ||
Partner |
Leo Jogiches, Kostja Zetkin | ||
| |||
| |||
|
Ze względu na ostrą krytykę zarówno leninowskiej, jak i bardziej umiarkowanej socjaldemokratycznej szkoły socjalizmu, Róża Luksemburg spotkała się z ambiwalentnym odbiorem wśród uczonych i teoretyków lewicy politycznej[3]. Niemniej, po okresie stalinizmu, sfałszowany obraz Róży Luksemburg oraz jej politycznego sojusznika Karla Liebknechta były wykorzystywane przez propagandę komunistycznego rządu Niemieckiej Republiki Demokratycznej[4][5].
Pomimo własnej polskiej narodowości i silnych związków z polską kulturą, konflikt z Polską Partią Socjalistyczną (PPS) oraz późniejsza krytyka stalinowców uczyniły z niej kontrowersyjną postać historyczną we współczesnym dyskursie politycznym Polski[6][7][8].