Romanowowie
ród rosyjski, dynastia carów, potem cesarzy rządzących Rosją od 1613 do 1762 roku / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Romanowowie?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Romanowowie, także Romanowi (od ros. Романовы) – ród rosyjski, dynastia carów, potem cesarzy rządzących Rosją od 1613 do 1917 roku. Spowinowacony z rodem Rurykowiczów osobą Nikity Romanowicza Zacharyna, szwagra Iwana IV Groźnego. W linii męskiej dynastia wygasła w 1730 roku, po czym nazwę rodu przyjął spowinowacony z Romanowami niemiecki ród Holstein-Gottorp.
Kraj |
Imperium Rosyjskie, Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Finlandii |
---|---|
Tytuły |
Carowie Rosji i Imperatorzy Wszechrusi, |
Założyciel | |
Ostatni przedstawiciel | |
Rok założenia |
1613 (Romanow) |
Rok złożenia z funkcji |
1917 |
Pochodzenie etniczne |
Za protoplastę rodu Romanowów uważa się powszechnie kniazia Andrzeja Iwanowicza Kobyłę (XIV w.), jego potomkowie używali nazwiska Kobylin. Jednym z jego synów był Fiodor Kobylin (gubernator Nowogrodu). Potomkowie jednego z wnuków Fiodora, Zacharija Iwanowicza, przyjęli nazwisko Zacharin. Wnukowie Zacharija (synowie Jurija Zachariewicza) posługiwali się podwójnym nazwiskiem Juriewicz-Zacharyn, a jednym z nich był Roman Juriewicz-Zacharyn (ok. 1470–1543), od którego imienia potomkowie stworzyli nazwisko Romanow[1].
Roman Jurjewicz miał syna Nikitę i córkę Anastazję, żonę Iwana IV Groźnego. Ślub został zawarty 3 lutego 1547 r. na Kremlu. Małżeństwo okazało się nadzwyczaj dobrane i udane. Nie wszystkie sprawy rodzinne układały się jednak najlepiej: małżonkowie doczekali się 6 dzieci: trzech córek i trzech synów, z których dwóch: Dymitr i Iwan zmarło tragicznie. Jedynie najmłodszy, Fiodor, został carem, zarazem ostatnim z dynastii Rurykowiczów. Nikita Zacharyn w 1563 roku został dworzaninem Iwana IV. Pod koniec życia wstąpił do monastyru pod imieniem Nifont. Miał czterech synów, w tym Fiodora, późniejszego patriarchę Moskwy – pod imieniem mniszym Filaret. Synem Fiodora był Michał – pierwszy Romanow zasiadający na tronie carskim. Michał Romanow został wybrany na cara Wszechrusi przez Sobór Ziemski złożony z mieszczan i szlachty rosyjskiej 21 lutego 1613 i ukończył okres Wielkiej Smuty trwający od śmierci cara Fiodora Rurykowicza (1598).
Męska linia Romanowów wygasła wraz ze śmiercią Piotra II w 1730 roku. W 1762 r. wnuk Piotra I Wielkiego, książę Holsztynu Karol Piotr Ulryk z dynastii Oldenburgów zasiadł na tronie imperatorów Rosji jako Piotr III Holstein-Gottorp-Romanow. Po okresie panowania jego żony Katarzyny II (1762–1796), jego potomkowie zasiadali na tronie rosyjskim do 1917 r. Od panowania Piotra III Holstein-Gottorp-Romanow niektórzy mówią o dynastii Holstein-Gottorp-Romanow (porównaj: Habsburgowie/Dom Habsbursko-Lotaryński), pomimo że Piotr III wraz ze swymi potomkami przyjął nazwisko Romanow rezygnując z nazwiska rodowego.
Ostatni car Mikołaj II wraz z małżonką i ich dziećmi, został rozstrzelany w nocy z 16 na 17 lipca 1918 przez bolszewików.
Ród Romanowów liczy obecnie ponad 40 osób obojga płci mieszkających w większości poza granicami Rosji. Pretendentką do tronu rosyjskiego jest obecnie Maria Władimirowna Romanowa, tytularna imperatorka Wszechrosji (де-юpe Импepатpицa и Caмoдеpжцa Bcеpoccийcкaя) mieszkająca w Danii. Przy okazji sprowadzenia do Rosji ciała i ponownego pogrzebu cesarzowej Marii Fiodorowny w Sankt Petersburgu 28 września 2006, Maria Władimirowna miała mimo wszystko precedencję przed wszystkimi żałobnikami, stojąc samotna w pierwszym rzędzie, co najwyraźniej zostało ustalone z rosyjskimi władzami cerkiewnymi i państwowymi.
Morganatyczne gałęzie Romanowów
- od potomstwa cara Mikołaja I:
- Romanowowie-Pawłowscy
- Romanowowie-Knust
- Romanowowie-Szeremietjew
- Romanowowie-Kutozowscy (potomstwo Konstantego Mikołajewicza i Anny Kuzniecowej)
- ród Romanow i ród Romanowski
- ród Iskander (potomstwo Mikołaja Konstantynowicza i Nadieżdy Aleksandrowny von Dreyer)
- ród de Torby (potomstwo Michała Michajłowicza i Zofii von Merenberg)
- ród Sadowskich-Piotrowiczów z Nałęczy
- od potomstwa cara Aleksandra II:
- Juriewscy (potomstwo Aleksandra II i Katarzyny Dołgorukoj)
- Romanowowie-Krasińscy (potomstwo Andrzeja Władimirowicza i Matyldy Krzesińskiej)
- Romanowowie-Ilyinsky (potomstwo Dymitra Pawłowicza i Audrey Emery)
- Bielewscy-Żukowscy (potomstwo Aleksego Aleksandrowicza i Aleksandry Żukowskiej)
- ród Paley (potomstwo Pawła Aleksandrowicza i Olgi Karnowicz)
- od potomków cara Aleksandra III:
- Romanowowie-Brassowscy (potomstwo Michała Aleksandrowicza i Natalii Szeremietjewskiej)