Tichon (patriarcha Moskwy)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Tichon, imię świeckie Wasilij Iwanowicz Biełławin[1][uwaga 1] (ur. 7 stycznia?/19 stycznia 1865 w Klinie, zm. 7 kwietnia 1925 w Moskwie[uwaga 2]) – jedenasty[uwaga 3] patriarcha moskiewski i całej Rusi, sprawujący urząd w latach 1917–1925.
Wasilij Biełławin Василий Беллавин | |||
Patriarcha moskiewski i całej Rusi | |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
19 stycznia 1865 | ||
Data i miejsce śmierci |
7 kwietnia 1925 | ||
Miejsce pochówku |
Cmentarz Doński↗, Monaster Doński | ||
Patriarcha moskiewski i całej Rusi | |||
Okres sprawowania |
1917–1925 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Śluby zakonne |
grudzień 1891 | ||
Prezbiterat |
22 grudnia 1891 | ||
Nominacja biskupia |
4 października 1897 | ||
Chirotonia biskupia |
19 listopada 1897 | ||
Wybór patriarchy |
5 listopada 1917 | ||
|
Data konsekracji |
19 października 1897 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Miejsce |
sobór Trójcy Świętej w Ławrze św. Aleksandra Newskiego | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Konsekrator | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Współkonsekratorzy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pochodził z rodziny kapłana prawosławnego z guberni pskowskiej. Ukończył seminarium duchowne w Pskowie w 1884 i Petersburską Akademię Duchowną w 1888. Bezpośrednio po uzyskaniu dyplomu kandydata nauk teologicznych został zatrudniony w seminarium, którego był absolwentem, jako wykładowca teologii dogmatycznej i moralnej. W 1891 złożył wieczyste śluby mnisze, przyjmując imię Tichon. Sześć lat później został wyświęcony na biskupa pomocniczego eparchii chełmsko-warszawskiej z tytułem biskupa lubelskiego. Od 1898 do 1905 kierował eparchią Aleutów i Alaski, obejmującą całość struktur Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w Ameryce Północnej. Przyczynił się do znacznego rozwoju misji prawosławnych w Stanach Zjednoczonych; z tego powodu administratura została w 1900 przekształcona w archieparchię Ameryki Północnej i Alaski. W planach Tichona struktura ta miała przekształcić się w autokefaliczny Kościół. Jego działania w tym kierunku kontynuowali jego następcy, przyczyniając się ostatecznie do powstania Kościoła Prawosławnego w Ameryce.
Od 1907 do 1914 był arcybiskupem jarosławskim i rostowskim, następnie przez trzy lata – wileńskim i litewskim. W 1917 objął urząd metropolity moskiewskiego i kołomieńskiego. Po restauracji Patriarchatu Moskiewskiego przez Sobór Lokalny Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego został wybrany na pierwszego patriarchę po dwóch stuleciach zarządzania Kościołem przez Świątobliwy Synod Rządzący.
Patriarcha Tichon, deklarujący przed 1917 poglądy monarchistyczne, po rewolucji październikowej znalazł się w konflikcie z nowymi władzami Rosji z powodu ich antyreligijnej polityki. Duchowny wielokrotnie wzywał prawosławnych do obrony wiary przed prześladowaniami. W styczniu i marcu 1918 dwukrotnie ogłosił odłączenie od Cerkwi wszystkich wiernych biorących udział w tych prześladowaniach. Bezskutecznie domagał się od władz zaprzestania akcji otwarcia relikwii przechowywanych w cerkwiach (1919) i niezamykania ławry Troicko-Siergijewskiej (1920). Równocześnie nakazywał duchowieństwu nieangażowanie się w politykę. W 1922 został aresztowany pod zarzutem nakłaniania wiernych do czynnego oporu przeciwko akcji konfiskaty kosztowności cerkiewnych. Do czerwca 1923 przebywał w areszcie domowym, był przygotowywany jego proces pokazowy. Ostatecznie do sądu nad Tichonem nie doszło, lecz został on zwolniony po skierowaniu do władz listu, w którym deklarował skruchę z powodu prowadzonej wcześniej „działalności kontrrewolucyjnej” i zapewniał, iż jego stosunek do władzy radzieckiej nie jest już wrogi. Stan zdrowia patriarchy po zwolnieniu sukcesywnie się pogarszał. W marcu 1925 Tichon zmarł w szpitalu wskutek niewydolności krążenia.
W 1989 kanonizowany przez Rosyjski Kościół Prawosławny z tytułem świętego wyznawcy.