Toszek (gmina)
gmina miejsko-wiejska w województwie śląskim / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Toszek (gmina)?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Toszek (niem. Gemeinde Tost)(daw. gmina Toszek-Wieś) – gmina miejsko-wiejska w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa katowickiego.
gmina miejsko-wiejska | |||||
Zamek w Toszku | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
TERC |
2405073 | ||||
Burmistrz |
Grzegorz Kupczyk | ||||
Powierzchnia |
98,53 km² | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
94,4 os./km² | ||||
Nr kierunkowy |
32 | ||||
Tablice rejestracyjne |
SGL | ||||
Adres urzędu: ul. Bolesława Chrobrego 244-180 Toszek | |||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie powiatu | |||||
50°27′15″N 18°31′20″E | |||||
| |||||
Strona internetowa | |||||
Biuletyn Informacji Publicznej |
Siedziba gminy to Toszek.
Według danych z 31 grudnia 2017 roku[2] gminę zamieszkiwało 9426 osób.
Gmina zbiorowa Toszek-Wieś powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945[3]) w powiecie gliwickim na terenie tzw. Ziem Zachodnich (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski[4][5]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego[5][6], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do woj. śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)[7][8].
Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z 11 gromad: Boguszyce, Kotliszowice, Kotulin (miejscowości Kotulin i Skały), Ligota Toszeccka, Paczyna, Paczynka, Pawłowice, Płużniczka, Pisarzowice, Sarnów i Wilkowiczki (miejscowości Wilkowiczki i Łączki)[9]. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę woj. śląskiego na katowickie[10], a 9 marca 1953 kolejno na stalinogrodzkie[11]. Według stanu z 1 lipca 1952 gmina składała się z 11 gromad: Boguszyce, Kotliszowice, Kotulin, Ligota Toszeccka, Paczyna, Paczynka, Pawłowice, Pisarzowice, Płużnica Mała, Sarnów i Wilkowiczki[12]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[13].
- Osobny artykuł: Kotulin (gromada).
- Osobny artykuł: Paczyna (gromada).
- Osobny artykuł: Pawłowice (gromada w powiecie gliwickim).
- Osobny artykuł: Pisarzowice (gromada w powiecie gliwickim).
Jednostkę reaktywowano 1 stycznia 1973 w tymże powiecie i województwie[14]. W jej skład weszły obszary 14 sołectw: Boguszyce, Ciochowice, Kotliszowice, Kotulin, Ligota Toszecka, Paczyna, Paczynka, Pawłowice, Pisarzowice, Płużniczka, Pniów, Proboszczowice, Sarnów i Wilkowiczki[14][15].
1 czerwca 1975 gmina weszła w skład nowo utworzonego (mniejszego) woj. katowickiego (zniesienie powiatów)[16].
15 marca 1984 miejscowość Mikuszowina z sołectwa Paczynka (98,76 ha) włączono do Pyskowic[17].
1 stycznia 1992 miasto i gminę Toszek połączono w jedną gminę miejsko-wiejską[18].
Od 1999 w woj. śląskim, ponownie w powiecie gliwickim.
Gmina jest położona w północno-zachodniej części powiatu gliwickiego i sąsiaduje z miastem:
oraz gminami:
Miejscowości leżące na terenie gminy Toszek:
- Toszek (siedziba gminy)
Według danych z roku 2002[19] gmina Toszek ma obszar 98,53 km², w tym:
- użytki rolne: 74%
- użytki leśne: 18%
Gmina stanowi 14,85% powierzchni powiatu.
Dane z 30 czerwca 2004[20]:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 10 547 | 100 | 5435 | 51,5 | 5112 | 48,5 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 107 | 55,2 | 51,9 |
W Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań z 2002 r. 8,95% mieszkańców gminy zadeklarowała narodowość niemiecką, natomiast 5,69% mieszkańców – narodowość śląską[21]. W 2011 roku 10,3% mieszkańców zadeklarowało się jako Niemcy[22].
- Piramida wieku mieszkańców gminy Toszek w 2014 roku[1].
Gmina Toszek posiada sieć publicznych placówek oświatowych składającą się z przedszkola, czterech szkół podstawowych oraz gimnazjum.
Przedszkola:
Szkoły podstawowe:
- Szkoła Podstawowa w Kotulinie
- Szkoła Podstawowa w Pniowie
- Szkoła Podstawowa w Paczynie
- Szkoła Podstawowa im. Gustawa Morcinka w Toszku
Gimnazja:
Przez gminę przebiegają następujące szlaki turystyczne:
Drogowy
Przez gminę Toszek przechodzi droga wojewódzka i krajowa.
Drogi Wojewódzkie:
Drogi Krajowe:
Zbiorowy
Organizatorem transportu zbiorowego w Toszku (od 2014r.) jest Międzygminny Związek Komunikacji Pasażerskiej w Tarnowskich Górach.
Na transport publiczny w Toszku składa się 6 linii autobusowych: 203, 204, 205, 206, 207 i 208.
Do Toszka docierają także linie dowozowe do Gliwic kursujące na zlecenie Urzędu Gminy Rudziniec obsługiwane przez prywatnego przewoźnika.
- Gmina Toszek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- Gmina Toszek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-04-24] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
- Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
- Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.
- Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
- Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
- Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (według stanu z dnia 1 stycznia 1946). Katowice, Wrocław: Instytut Śląski, 1947.brak strony w książce
- Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
- Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ProSilesia-net. dat.prosilesia.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-26)]..
- Gminy, w których udział mniejszości narodowych, etnicznych lub społeczności posługującej się językiem kaszubskim wśród ogółu mieszkańców stanowił w 2011 roku co najmniej 10%. [dostęp 2016-09-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-16)].