For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Włosi.

Włosi

Włosi
Italiani
Ilustracja

Populacja

140 mln

Miejsce zamieszkania

Włochy: 56 mln[1]
Brazylia: 25 mln[2][3]
Argentyna: 20 mln[4]
Stany Zjednoczone: 17,8 mln[5]
Francja: 1,5 mln
Urugwaj: 1,5 mln
Kanada: 1,4 mln
Wenezuela: 900 000
Australia: 852 418
Chile: 800 000[6]
Niemcy: 611.000
Szwajcaria: 291 200[7] Nie zawiera Italo-Szwajcarów
Belgia: 290 000
Wielka Brytania: 133 500
Hiszpania: 153 700
Paragwaj: 150 000
Meksyk: 50 000
Rumunia: 40 000
Południowa Afryka: 35 000
Chorwacja: 19 636
Polska: 1 367[8]

Język

włoski

Religia

katolicyzm

Pokrewne

Retoromanie, Francuzi, Hiszpanie, Katalończycy, Portugalczycy, Rumuni, Mołdawianie

Włosi (wł. Italiani) – naród zamieszkujący Włochy, gdzie jest ich około 56 mln. Znaczna liczba osób pochodzenia włoskiego mieszka poza Włochami, najwięcej w Brazylii, Argentynie i w USA. Mówią językiem włoskim. Religią większości Włochów jest katolicyzm.

Podstawę etniczną stanowią dawne plemiona italskie, zamieszkujące Półwysep Apeniński. Na przestrzeni dziejów przemieszały się one z ludnością pochodzenia etruskiego, liguryjskiego, weneckiego, celtyckiego, greckiego i semickiego. Potem w V w. – z Germanami, w VIXI w. – z Frankami, Arabami i Normanami. Złożony skład etniczny stał się podstawą wyodrębnienia dialektów i regionalizacji Włoch. Język literacki ukształtował się w pełni już w XIIIXIV w.

Kulturowy podział ludności Włoch przebiega zgodnie z podziałem gospodarczym – na przemysłowo rozwiniętą północ Włoch oraz rolnicze południe, z dawną strukturą własności (baronowie i dzierżawcy), żyjące tradycją dawnych obyczajów i prawa zwyczajowego (mafia, camorra).

Etymologia polskiej nazwy "Włoch/Włosi"

Ta sekcja od 2014-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych.Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon ((Dopracować)) z tej sekcji.

Od prasłowiańskiego *volxъ[9] - "człowiek pochodzenia rzymskiego" poświadczone we wszystkich językach słowiańskich, jako ogólna nazwa ludności romańskiej, a w szczególności tej, z którą Słowianie blisko się zetknęli np. s-c-s vlax "vlachus, generatim homo romanae originis", rosyjskie volóx[10]/волох (też валах, влах) "Wołoch", ukraińskie volóx "Rumun", polskie Włoch, czeskie Vlach "Włoch, Wołoch", sch vlãh "Wołoch, inowierca", bułgarskie vlah/влах "Wołoch, Rumun, Aromun". Słowiańskie zapożyczenie z germańskiego: pragermańskie *walxa, staro-wysoko-niemieckie walh - "romanus/rzymski", staroangielskie wealh "obcy, Słowianin, Bryt, Walijczyk", staroislandzkie valir l.mn. "Francuzi" - a wszystkie pochodzą od celtyckiej nazwy etnicznej Volcos[11].

Zobacz też

Przypisy

  1. Statistiche demografiche ISTAT, demo.istat.it [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2009-06-22].
  2. Consulta Nazionale Emigrazione. Progetto ITENETs – “Gli italiani in Brasile”; pp. 11, 19. [dostęp 2009-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-09)].
  3. COLLI, Antonello. Italiani in Brasile, 25 milioni di oriundi. L´Italia nel´Mondo Website
  4. Unos 20 millones de personas que viven en la Argentina tienen algún grado de descendencia italiana - Asteriscos.Tv, www.asteriscos.tv [dostęp 2017-11-27] (hiszp.).
  5. United States – Selected Population Profile in the United States (Italian (030-031, 051-074)). [dostęp 2009-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-12)].
  6. Italianos en Chile
  7. Population, www.bfs.admin.ch [dostęp 2017-11-27] (ang.).
  8. dane Głównego Urzędu Statystycznego z 2002 roku
  9. x to nie "ks" a spółgłoska szczelinowa miękkopodniebienna bezdźwięczna w Polsce ch. ъ - jer twardy.
  10. Książka Zbigniewa Gołąba napisana została w języku angielskim i na polski przetłumaczona, zachowano oryginalną transkrypcję, w tym wypadku IPA (ta w książce Gołąba jest niekonsekwentna - raz IPA raz polska), ó - oznacza o akcentowane [sic!], rosyjskie i ukraińskie волох odczytamy jako Wołoch, валах - Wałach, влах - Włach
  11. Zbigniew Gołąb, O pochodzeniu Słowian w świetle faktów językowych, Maria Wojtyła-Świerzowska (tłum.), Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2004, s. 324, ISBN 83-242-0528-4, ISBN 0-89357-231-4, OCLC 830631541.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Włosi
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Wikiwand 2.0 is here 🎉! We've made some exciting updates - No worries, you can always revert later on