Wieliż
miasto w Rosji / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Wieliż?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Wieliż (ros. Велиж, biał. Веліж, lit. Veližas) – miasto w Rosji, stolica rejonu wieliskiego w obwodzie smoleńskim, położone na brzegu Dźwiny. Ludność: 7060 (2015).
Zobacz też: inne znaczenia. |
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Obwód | |||
Rejon | |||
Burmistrz |
Siergiej Iwaszkiewicz | ||
Powierzchnia |
32 km² | ||
Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||
Nr kierunkowy |
+7 48132 | ||
Kod pocztowy |
216290, 216291 | ||
Tablice rejestracyjne |
67 | ||
55°36′N 31°12′E | |||
| |||
Strona internetowa |
Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w starostwie niegrodowym wieliskim w powiecie witebskim województwa witebskiego[2].
W 1395 roku został włączony w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego jako pograniczny zameczek. W czasie wojny litewsko-moskiewskiej (1534–1537) zdobyty w 1536 r. przez wojska moskiewskie, które zbudowały tu własny zamek. Zamek ten spalił w 1562 roku hetman Mikołaj Radziwiłł Rudy.
7 sierpnia 1580 r. zdobyty przez Polaków pod dowództwem kanclerza Jana Zamoyskiego. Na mocy rozejmu w Jamie Zapolskim z 1582 roku pozostało w Wielkim Księstwie Litewskim w Rzeczypospolitej. W 1585 roku król Stefan Batory ustanowił w Wieliżu starostwo, nadał herb i nadał przywileje. W 1654 spalony przez wojska moskiewskie. Od 1678 roku ponownie znalazł się w granicach Rzeczypospolitej. W 1697 roku zamek spłonął od pioruna.
W 1772 roku w wyniku I rozbioru Polski został przyłączony do Rosji. W 1861 miał miejsce wielki pożar miasta. W 1891 roku mieszkało tu 225 katolików użytkujący kościół katolicki pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny z 1754 roku.
Od 1 stycznia 1919 miasto przynależało do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, jednakże jeszcze w 1919 przyłączone zostało do Rosji Radzieckiej, od 1922 przynależąc do ZSRR. W latach 1941–1943 znajdowało się pod okupacją niemiecką.
- Ratusz
- Panorama Wieliża
- Kościół katolicki śś. Piotra i Pawła
- Rynek
- Ignacy Czerniewski – polski inżynier, urzędnik kolejowy i wykładowca akademicki
- Centrum miasta
- Zabytkowa kamieniczka
- Muzeum
- Zamarznięta Dźwina
- Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 79.
- Wieliż, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 329.