Andorra
From Wikipedia, the free encyclopedia
Principata e Andorrës | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Principat d'Andorra | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Andorra zyrtarisht Principata e Andorrës (Katalonisht: Principat d'Andorra), i quajtur edhe Principata e Luginës së Andorrës Luginat (katalanisht: Principat de les Valls d'Andorra), është një mikroshtet sovran pa dalje në det në jug-perëndim të Evropës. Ajo ndodhet në anën lindore të maleve Pirenej dhe kufizohet nga Spanja dhe Franca. Principata e some u formua në vitin 1278 pas Krishtit. Ajo drejtohet nga dy Bashkë-Princa, Peshkopi katolik spanjoll i Urgelit dhe Presidenti i Francës.
Andorra është shteti i gjashtë më i vogël komb në Europë, që ka një sipërfaqe prej 468 km2 dhe një popullsi prej rreth 85.000 banorësh. Kryeqyteti i saj është Andorra la Vella. Ai është kryeqyteti më i lartë në Europë, në një lartësi prej 1.023 metra mbi nivelin e detit. Gjuha zyrtare është gjuha Catalane, edhe pse spanjishtja, portugalishtja, dhe frëngjishtja janë gjithashtu gjuhë që fliten shpesh.
Turizmi i Andorrës i shërben rreth 10.2 milion vizitorëve në vit. Andorra nuk është anëtare e Bashkimit Europian, por euro është monedha zyrtare. Ajo ka qenë anëtare e Kombeve të Bashkuara që nga viti 1993. Në vitin 2013, populli i Andorrës kishte jetëgjatësinë më të lartë në botë në 81 vjet, sipas revistës mjekësore The Lancet.
Më parë ishte e izoluar, tani e adhuruar si vend turistik dhe si vend pa tatime shtetërore. Andorra po ashtu është pjesë e vendeve katalane dhe një ndër mikro-shtetet Evropiane. Shpesh ngatërrohet me komunën e Andorrës në Spanjë.