Revolucioni industrial
From Wikipedia, the free encyclopedia
Revolucioni i parë Industrial u zhvillua në gjysmën e dytë të shek.XVII dhe në gjysmën e parë të shek.XIX.U quajt revolucion sepse shpikjet e reja sollën një ndryshim të thellë në shoqërin njerezore.U quajt industrial sepse ndryshimet ndodhen në industri.
Revolucioni industrial ndodhi në Angli sepse kishte kushte më të përshtatshme sesa në vendet e tjera të Europës. Anglia ishte vend i pasur me minerale, zotëronte tregun botëror,siguronte lëndën e parë për industrinë (hekuri,qymyrin,leshin,pambukun etj.dhe borgjezia dhe fisnikëria e re kishin grumbulluar kapitale dhe ishin në gjendje për të bërë investime.
Në shek.XVII Anglia përmendej për prodhimin e tekstileve prej pambuku dhe leshi.Prodhimi i cohës sillte fitime të mëdha për prodhuesit e saj dhe tregtarët, prandaj lindi nevoja për rritjen e prodhimit të cohës.Fillimisht u shpik " cikliku fluturues".Kjo solli lindjen e makinerive te tezgjahut,qe shpejtoi procesin e endjes dhe dyfishoi prodhimin e cohës.Ne vitin 1765 u shpik makinetia Xheni ,qe e rriti 8 here procesin e tjerrjes. Prodhimi i makinerive te reja solli lindjen e fabrikave. Fabrika e parë i ngrit në vitin 1771 në Britaninë e madhe me pas kjo lloj fabrikë i përhap kudo.Në vitin 1769,Xhejms Vati ndërtoi makinën e parë me avull.Kjo makinë i përdor në industrin tekstile,në minera për nxjerrjen e mineralit dhe me vonë në bujqësi e transport. Motrri me avull ishte shpikja më e madhe.Ne vitin 1807 u shpik akullorja, e cila filloi të zvogëlohej me anijet me vela. Më vonë u shpik treni që zëvendësoi karrocën.