เยื่อหุ้มสมองอักเสบ
From Wikipedia, the free encyclopedia
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ[11] หรือเยื่อหุ้มสมอง (และไขสันหลัง) อักเสบ[12] (อังกฤษ: meningitis) เป็นภาวะที่มีการอักเสบของเยื่อที่อยู่รอบสมองและไขสันหลังซึ่งเรียกรวมว่าเยื่อหุ้มสมอง การอักเสบนี้อาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือจุลชีพอื่น ๆ และบางครั้งเกิดจากยาบางชนิด เป็นภาวะที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตเนื่องจากเป็นการอักเสบที่อยู่ใกล้เนื้อสมองและไขสันหลัง ดังนั้นจึงเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ (Meningitis) | |
---|---|
เยื่อหุ้มสมองประกอบด้วยเยื่อดูรา เยื่ออะแร็กนอยด์ และเยื่อเปีย | |
สาขาวิชา | โรคติดเชื้อ, ประสาทวิทยา |
อาการ | มีไข้, ปวดศีรษะ, คอแข็งเกร็ง[1] |
ภาวะแทรกซ้อน | หูหนวก, โรคลมชัก, น้ำคั่งในโพรงสมอง, ความบกพร่องทางการรู้[2][3] |
สาเหตุ | การติดเชื้อไวรัส, แบคทีเรีย, และอื่นๆ[4] |
วิธีวินิจฉัย | การเจาะตรวจน้ำไขสันหลัง[1] |
โรคอื่นที่คล้ายกัน | เนื้องอกในสมอง, เอสแอลอี, โรคไลม์, อาการชัก, neuroleptic malignant syndrome,[5] naegleriasis[6] |
การป้องกัน | การรับวัคซีน[2] |
ยา | ยาปฏิชีวนะ, ยาต้านไวรัส, สเตียรอยด์[1][7][8] |
ความชุก | 8.7 ล้านคน (ค.ศ. 2015)[9] |
การเสียชีวิต | 379,000 (2015)[10] |
อาการที่พบบ่อยได้แก่อาการปวดศีรษะและคอแข็งเกร็งพร้อมกับมีไข้ สับสนหรือซึมลง อาเจียน ทนแสงจ้าหรือเสียงดังไม่ได้ บางครั้งอาจมีเพียงอาการแบบไม่จำเพาะเจาะจง เช่น อาการไม่สบายตัวหรือง่วงซึมได้โดยเฉพาะในเด็กเล็ก หากมีผื่นร่วมด้วยอาจบ่งชี้ถึงสาเหตุเฉพาะบางอย่างของเยื่อหุ้มสมองอักเสบ เช่น เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียเมนิงโกคอคคัส ซึ่งมีผื่นที่มีลักษณะเฉพาะ
แพทย์อาจเจาะน้ำไขสันหลังเพื่อวินิจฉัยหรือแยกโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ทำโดยใช้เข็มเจาะเข้าช่องสันหลังเพื่อนำเอาน้ำหล่อสมองไขสันหลังออกมาตรวจทางห้องปฏิบัติการ การรักษาโดยทั่วไปทำโดยให้ยาปฏิชีวนะอย่างทันท่วงที บางครั้งอาจมีการใช้ยาสเตียรอยด์เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากการอักเสบรุนแรง เยื่อหุ้มสมองอักเสบอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนระยะยาวที่รุนแรง เช่น หูหนวก โรคลมชัก โพรงสมองคั่งน้ำ และสติปัญญาเสื่อมถอย โดยเฉพาะหากรักษาไม่ทันท่วงที เยื่อหุ้มสมองอักเสบบางชนิดอาจสามารถป้องกันได้ด้วยการให้วัคซีน เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบที่เกิดจากเชื้อเมนิงโกคอคคัส, ฮีโมฟิลุส อินฟลูเอนซา ชนิดบี, นิวโมคอคคัส หรือไวรัสคางทูม เป็นต้น