จักรวรรดิข่านอิล
From Wikipedia, the free encyclopedia
จักรวรรดิข่านอิล (อังกฤษ: Ilkhanate, Il-khanate; เปอร์เซีย: ایل خانان, อักษรโรมัน: Īlkhānān) ชาวมองโกลรู้จักกันในชื่อ ฮือเลกืออูลุส (มองโกเลีย: Hülegü Ulus; แปลว่า ดินแดนของฮูเลกู)[9] เป็นรัฐข่านทางตะวันตกเฉียงใต้ที่แตกมาจากจักรวรรดิมองโกล ดินแดนอิลข่านมีชื่ออย่างเป็นทางการว่า ดินแดนอิหร่าน หรือสั้น ๆ ว่า อิหร่าน[10][11] ดินแดนนี้ได้รับการสถาปนาหลังฮูลากู ข่าน พระราชโอรสในโทโลย ข่าน และพระราชนัดดาในเจงกีส ข่าน ได้รับดินแดนจักรวรรดิมองโกลส่วนเอเชียตะวันตกเฉียงใต้หลังมงค์ ข่านสวรรคตใน ค.ศ. 1259
จักรวรรดิข่านอิล ایل خانان | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1256–1335[1] | |||||||||
จักรวรรดิข่านอิลในสมัยที่รุ่งเรืองที่สุด | |||||||||
สถานะ | รัฐข่าน | ||||||||
เมืองหลวง |
| ||||||||
ภาษาทั่วไป | |||||||||
ศาสนา | |||||||||
การปกครอง | ราชาธิปไตย | ||||||||
ข่าน | |||||||||
• 1256–1265 | ฮูลากู ข่าน | ||||||||
• 1316–1335 | แอบู แซอีด | ||||||||
พื้นที่ | |||||||||
ประมาณ ค.ศ. 1310[7][8] | 3,750,000 ตารางกิโลเมตร (1,450,000 ตารางไมล์) | ||||||||
|
ดินแดนส่วนกลางของอิลข่านอยู่ในบริเวณที่ปัจจุบันคือส่วนหนึ่งของประเทศอิหร่าน อาเซอร์ไบจาน และตุรกี โดยในช่วงสูงสุดมีขนาดกว้างถึงประเทศอิรัก ซีเรีย อาร์มีเนีย จอร์เจีย อัฟกานิสถาน เติร์กเมนิสถาน ปากีสถาน ดาเกสถานบางส่วน และทาจิกิสถานบางส่วน ผู้นำข่านอิลยุคหลังหันมาเข้ารีตเป็นอิสลามนับตั้งแต่ฆอซอนใน ค.ศ. 1295 ต่อมาในคริสต์ทศวรรษ 1330 จักรวรรดิข่านอิลเผชิญกับกาฬมรณะ แอบู แซอีด แบฮอดูร์ ข่าน อิลข่านองค์สุดท้าย สวรรคตใน ค.ศ. 1335 หลังจากนั้นจักรวรรดิข่านอิลจึงยุบสลาย
แม้ว่าผู้นำข่านอิลไม่ได้มีต้นตอจากชาวอิหร่าน แต่ก็พยายามประกาศอำนาจของตนด้วยการผูกมัดตนเองกับอดีตของอิหร่าน และคัดเลือกนักประวัติศาสตร์เพื่อเสนอให้ชาวมองโกลเป็นทายาทของจักรวรรดิซาเซเนียน (ค.ศ. 224–651) แห่งอิหร่านยุคก่อนอิสลาม[12]