Büyük Mısır Seferi
1516–1517 yılları arasında Osmanlılar ile Memlûkler arasında Orta Doğu'da gerçekleşmiş olan bir dizi savaş / From Wikipedia, the free encyclopedia
Büyük Mısır Seferi (Osmanlıca: بويوك ميسير صفري, romanize: Büyük Miṣr Seferi), Mısır Seferi veya 1516–1517 Osmanlı–Memlûk Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Memlûk Sultanlığı arasında Ağustos 1516 ile Ocak 1517 tarihleri arasında Orta Doğu'da gerçekleşmiş bir dizi savaştır. Sefer sırasında meydana gelen Mercidâbık, Gazze, Ridâniye ve son olarak Kahire muharebelerinde bozguna uğrayan Memlûk Devleti, akabinde Osmanlılar tarafından tamamen ilhak edildi ve Suriye, Filistin, Hicaz ve Mısır toprakları ele geçirildi.
Büyük Mısır Seferi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı İmparatorluğu'nun Yakın Doğu'daki savaşları | |||||||||
Büyük Mısır Seferi sırasında Yavuz Sultan Selim'in ordu güzergâhını gösteren bir harita. | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Kırım Hanlığı Dulkadir Beyliği Ramazan Beyliği |
Arap aşiretleri Fransa Krallığı Hospitalier Şövalyeleri Venedik Cumhuriyeti | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Yavuz Sultan Selim Hadım Sinan Paşa (ölü) Yunus Paşa Sinan Paşa Zeynel Paşa Bıyıklı Mehmed Paşa Hüsrev Paşa Mustafa Paşa Mehmed Paşa Hayır Bey Canberdi Gazâlî Ferhat Bey Ayas Ağa Cafer Bey İsabeyoğlu Çerkez Yunus (ölü) Ferruhşad Bey Bali Bey Saadet Giray Şahsüvar Ali Bey Ramazanoğlu Mahmud Bey (ölü) |
Kansu Gavri (ölü) II. Tomanbay (ölü) Sibay (ölü) Hayırbay Canberdibay Gazalbay Alanbay (ölü) Kurtbay Enesbay (ölü) Şadibay Sümbülbay Osmanbay Sudunbay (ölü) Acembay Seyitbay Gavirbay Rezakbay Aslanbay (ölü) Budakbay Akbay (ölü) Ürkmezbay (ölü) Bahşibay (ölü) Tarabay (ölü) Tohtabay (ölü) Eşrefbay (ölü) Yaşbay (ölü) Kasımbay (ölü) Ahmetbay Bakarbay Alibay Ömerbay | ||||||||
Çatışan birlikler | |||||||||
Rumeli ordusu Anadolu ordusu Diyarbakır kuvvetleri Karaman kuvvetleri Amasya kuvvetleri Türkmen süvariler Tatar süvariler |
Memlûk ordusu Suriye ordusu Halep kuvvetleri Arap aşiretler | ||||||||
Güçler | |||||||||
Toplam 80.000 civarı Ağustos 1516: 60.000-70.000 Aralık 1516: 30.000-50.000 Ocak 1517: 20.000[3] |
Toplam 100.000 civarı Ağustos 1516: 70.000-80.000 Aralık 1516: Belirsiz Ocak 1517: 20.000-30.000 | ||||||||
Osmanlı tarafındaki asker azalmasının sebebi, Mısır'a girmeden önce yapılan geniş çaplı terhislerdir. |
Osmanlı ordusuna savaşın başından sonuna kadar Yavuz Sultan Selim başkumandanlık etti. Memlûk ordusuna ise Mercidâbık Muharebesi'ne kadar Kansu Gavri, onun bu savaşta ölümü üzerine II. Tomanbay komuta etti. Tomanbay, Osmanlılar Mısır'ı ele geçirdikten sonra kaçtı ve sonrasında yakalanıp Nisan 1517'de Kahire'de idam edildi. Sefer sonunda, 267 yıl hüküm süren Mısır merkezli Memlûk Sultanlığı yıkıldı ve Osmanlı İmparatorluğu, Orta Doğu'nun Müslüman merkezlerine hükmetmeye ve kutsal Mekke ve Medine şehirlerini koruma altına almaya başladı. I. Selim'in bu seferi, İslamî uygulamaların imparatorluk yönetimi üzerindeki etkisini artırdı ve Arapça konuşan bu bölge ile Anadolu ve Balkanlar'daki Osmanlı bölgeleri arasında etkileşimi kolaylaştırdı.