Kürdistan Uyezdi
1923-1929 yılları arasında Azerbaycan SSC’de ilçe (kaza) statüsündeki yönetim birimi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Kürdistan Uyezdi[1] (Azerice: Kürdüstan qəzası,[2] Rusça: Курдистанский уезд Kurdistanskiy uyezd), 1923-1929 yılları arasında[3] Azerbaycan SSC’de ilçe (kaza)[4] statüsündeki yönetim birimi. Kızıl Kürdistan (Kürtçe: Кöрдьстана Сор Kurdistana Sor, Azerice: Qızıl Kürdüstan, Rusça: Красный Курдистан Krasnıy Kurdistan) olarak da anılmıştır.[5]
Bu bölge için “Kürdistan” adı ilk defa 1921 yılında,[6] Kürdistan kazasının kurulmasından 2 yıl önce Bolşeviklerce kullanılmıştır. 21 Temmuz 1923 tarihinde Bolşevik lider, Azerbaycan KP MK sekreteri S. Kirov'un başkanlığında[7] Azerbaycan MYK ve Azerbaycan Halk Komiserleri Sovyeti’nin ortak toplantısında Kürdistan kazası oluşturmak kararı onaylanmıştır. Temmuz sonunda Azerbaycan MYK tarafından Kürdistan kazasının merkezi Piricahan köyü olarak belirlenmiştir. Sonradan kaza merkezi Laçın olmuştur.
1923'te kurulmuş ve Şuşa doğumlu Azeri Bolşevik Hüsnü Hacıyev Yürütme Komitesi Başkanlığı'na getirilmiştir. Karıkışlak, Kelbecer, Kubadlı, Koturli, Kürthaci ve Murathanlı olmak üzere 6 daireden (nahiye) oluşmaktaydı.[8]
1926'da Kürdistan Uyezdi'nin nüfusu 51.200 kişi olup % 73,1'ini Kürtler ve % 26'sını Azeriler ve diğer etnik gruplar oluştursa da nüfusun %92.5'inin anadili Azerice ve sadece %6.1'inin anadili Kürtçe olarak saptanmıştır. Nahçıvan (Sadarak ve Culfa rayonunun Teyvaz köyündeki) Sünniliğe bağlı Kürtler ile farklı olarak Kürdistan Uyezdi'deki Kürt nüfusunun büyük çoğunluğu Şiiliğe mensuptu.