Türkiye Rumları
Türk vatandaşı Rumlar / From Wikipedia, the free encyclopedia
Türkiye Rumları ya da Türkiye Yunanları, Türkiye sınırları içinde yaşayan ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan etnik azınlıktır. Çoğunlukla İstanbul'da ve Çanakkale Boğazı'nın batı girişindeki Bozcaada ve Gökçeada'da yaşayan, Rumca konuşan Doğu Ortodoks Hristiyanlardan oluşan küçük bir nüfusu kapsamaktadır. Rumlar; Yahudiler, Ermeniler[4][5][6] ve Bulgarlarla birlikte 1923 Lozan Antlaşması ile Türkiye'de resmen tanınan dört etnik azınlıktan biridir.[7][8][9]
| |||||||||
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Türkiye | 2.000-4.000[1][2][3] | ||||||||
Diller | |||||||||
Din | |||||||||
Bunlar, Anadolu ve Doğu Trakya'dan yaklaşık 1,5 milyon Rum'un ve Batı Trakya hariç tüm Yunanistan'dan yarım milyon Türk'ün zorla yerleştirilmesini içeren 1923 nüfus mübadelesinin ardından,[10] Rum ve Türk Nüfusların Mübadelesine İlişkin Sözleşme hükümleri uyarınca Türkiye'de kalmalarına izin verilen tahmini 200.000 Rum'dan kalanlardır. Varlık Vergisi ve 6-7 Eylül Olayları gibi azınlık karşıtı uygulamaların ve saldırıların ardından, Rumların İstanbul bölgesinden göçü büyük ölçüde hızlandı ve saldırıdan önce 119.822 olan Rum azınlık nüfusu, 1978'de yaklaşık 7.000'e düştü.[11][12] Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından açıklanan 2008 rakamları, Yunan kökenli Türk vatandaşlarının mevcut sayısını 3.000-4.000 olarak vermektedir.[13] Ancak İnsan Hakları İzleme Örgütü'ne göre 2006 yılında Türkiye'deki Rum nüfusunun 2,500 olduğu tahmin edilmektedir. Türkiye'deki Rum nüfusu, göç, ölüm oranlarının doğum oranlarından çok daha yüksek olması ve devam eden ayrımcılık nedeniyle demografik olarak kendini idame ettiremeyecek kadar küçük bir topluluk haline geldiğinden çökmektedir.[14]
1924 yılından bu yana Türkiye'deki Rum azınlığın statüsü belirsizliğini korumaktadır. Türk hükûmeti, 1930'lardan itibaren birçok Rum'u göç etmeye zorlayan baskıcı politikalar uyguladı. İkinci Dünya Savaşı sırasında gayrimüslimlerden oluşturulan amele taburları ve aynı dönemde çoğunlukla gayrimüslimlerden alınan Varlık Vergisi bunlara örnektir. Bunlar birçok Rum için mali yıkım ve ölümle sonuçlandı. Eylül 1955'teki İstanbul Pogromu, binlerce Rum'un şehirden kaçmasına yol açarak göçü daha da hızlandırdı ve sonuçta Rum nüfusu 1978'de yaklaşık 7.000'e, 2006'da ise yaklaşık 2.500'e düştü. Birleşmiş Milletler'e göre bu rakam 2012'de çok daha azdı ve 2.000'e ulaştı. The Economist'e göre 2023 itibarıyla Türkiye'deki Rumlar yok olmanın eşiğindedir.[15]