Turkiyada taʼlim
From Wikipedia, the free encyclopedia
Turkiyada taʼlim Otaturk islohotlariga muvofiq tashkil etilgan milliy tizim bilan boshqariladi. Bu millatning ijtimoiy va iqtisodiy institutlari uchun mohir professional sinfni ishlab chiqarishga moʻljallangan davlat tomonidan nazorat qilinadigan tizim boʻlib hisoblanadi[2].
Majburiy taʼlim 12 yil davom etadi. Boshlang‘ich va o‘rta taʼlim davlat tomonidan moliyalashtiriladi va davlat maktablarida 6 yoshdan 19 yoshgacha bo‘lganlar uchun bepul hisoblanadi. Oʻrta yoki oʻrta maktabda taʼlim majburiy emas, lekin keyinchalik universitetlarga oʻtish uchun talab qilinadi. Turkiyada 2022-yilga kelib 200 dan ortiq universitet mavjud boʻlib[3] ÖSYS, shundan soʻng oʻrta maktab bitiruvchilari oʻz natijalariga koʻra universitetga qabul qilinadilar.
Turkiyada 2019-yil holatiga ko‘ra, barcha munosib bolalar orasida boshlang‘ich maktabga qabul qilinganlarning 97 foizi mavjud. Suriyalik qochqinlar inqirozi bilan bu raqam sezilarli darajada kamaydi. Inqiroz davrida koʻplab Suriyalik bolalar maktabni tark etishdi[4].
2002-yilda Turkiyada taʼlimga sarflangan umumiy xarajatlar Milliy taʼlim vazirligi orqali ajratilgan davlat byudjeti hamda xususiy va xalqaro fondlarni hisobga olgan holda 13,4 milliard dollarni tashkil etdi[5]. Turkiyada taʼlim muassasalariga sarmoya qilingan milliy boylik ulushi OECD mamlakatlaridagi oʻrtachadan yuqori[6]. Turkiyaning ilmiy va texnologik tadqiqot kengashi Turkiyadagi asosiy milliy Ar-ge organi deb hisoblanadi.