Moane
From Wikipedia, the free encyclopedia
De Moane is d' ênigste nateurlike moane van d' Eirde. Ze wor vantydn ook met hur Latynsche name Luna angeduud.
't Moanuppervlak. | |
Karakteristiekn | |
---|---|
Diameter | 3475,9 km |
Omtrek | 10916 km |
Massa | 7,35×1022kg |
Volversnellienge | 1,62 m/s2 |
Gemiddeldn ofstand toet an d' Eirde (van middelpunt toet middelpunt) | 384 450 km |
Perigeum (klêenstn ofstand idem) | 363 104 km |
Apogeum (grôotstn ofstand idem) | 405 696 km |
Excentriciteit | 0,054 9 |
Omlooptyd round d' Eirde | 27,3217 daagn (siderische moand) |
Tyd tusschn twê vulle moann | 29,5306 daagn (synodische moand) |
Atmosfeer | Ginne |
Temperateure (min) | 33 K (-240 °C) |
Temperateure (max) | 400 K (127 °C) |
Kleur | Grysde (Albedo 10%) |
Kern | Klêne yzerkern |
De mêeste moann in 't Zunnestelsel zyn vrê klêne, nauweliks grôter dan een gevangn asteroïde, moa der zyn der een poar grôte, planeetachtige moann, woarounder ounze moane. Olhoewel dan der moann zyn in 't Zunnestelsel die grôter zyn dan de moane (bvb. Ganymedes en Titan), wordn d' Eirde en de Moane dikwils as een dubbelplanete beschreevn, omdat de Moane in vergelykienge mè d' Eirde nie klêen is: de Moane hèt een diameter die 1/4 van d' Eirde is, een volume van omtrent 1/50 en een massa 1/81. Doadeure droain d' Eirde en de Moane round een gemêenschappelik zwoartepunt, da juust ounder 't uppervlakte van d' Eirde ligt. Ollêne by de dwergplanete Pluto en zyn moane Charon is de verhoudienge grôter, angezien da Charon een massa hèt die 1/8 is van dien van Pluto.