انقلاب ۲۰۱۴ اوکراین
رویداد سیاسی در اوکراین / From Wikipedia, the free encyclopedia
انقلاب کرامت (اوکراینی: Революція гідності، آوانگاری: Revoliutsiia hidnosti)، که همچنین به عنوان انقلاب میدان و انقلاب ۲۰۱۴ اوکراین شناخته میشود،[2] در فوریه ۲۰۱۴ در اوکراین رخ داد[2][1] و پایانبخش اعتراضات یورومیدان بود.[1] این انقلاب با درگیریهای مرگبار بین معترضان و نیروهای امنیتی در کییف پایتخت اوکراین و در ادامه با برکناری رئیسجمهور ویکتور یانوکوویچ و بازگشت قانون اساسی ۲۰۰۴ به اوج خود رسید. همچنین منجر به آغاز جنگ روسیه و اوکراین شد.[1][2]
Revolution of Dignity Maidan Revolution | |||
---|---|---|---|
بخشی از یورومیدان | |||
تاریخ | ۱۸–۲۳ فوریه ۲۰۱۴[1][2](۵ روز) | ||
موقعیت | پارک مارینسکی و خیابان اینسته توتسکا، میدان نزالهژنوستی، کییف، اوکراین ۵۰°۲۷′۰″ شمالی ۳۰°۳۱′۲۷″ شرقی | ||
اهداف |
| ||
روشها |
| ||
منجرشد به | پیروزی یورومیدان/ مخالفان
نتایج کامل
| ||
طرفهای مدنی درگیر | |||
| |||
شخصیتهای پیشرو | |||
| |||
تعداد | |||
تلفات و کشتهها | |||
در نوامبر ۲۰۱۳، موجی از اعتراضات در مقیاس بزرگ (معروف به یورومیدان) در واکنش به تصمیم ناگهانی رئیسجمهور یانوکوویچ مبنی بر عدم امضای توافقنامه همکاری و تجارت آزاد با اتحادیه اروپا، در عوض روابط نزدیکتر با روسیه و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به راه افتاد. در فوریه ۲۰۱۴ پارلمان اوکراین با اکثریت قاطع آرا به امضای توافقنامه با اتحادیه اروپا رای داده بود.[26] روسیه بر اوکراین فشار آورد تا این توافق به امضا نرسد.[27] این اعتراضات ماهها ادامه یافت و معترضان به مرور خواستار استعفای یانوکوویچ و دولت آزارف شدند.[28] معترضان با آنچه به عنوان فساد گسترده دولتی و سوء استفاده از قدرت، نفوذ الیگارشها، خشونت پلیس، و نقض حقوق بشر در اوکراین میدیدند، به مخالفت برخاستند.[29][30] قوانین سرکوبگرانه ضد معترضان باعث برانگیختن خشم بیشتری شد.[29] معترضان در طول «قیام میدان» در میدان استقلال واقع در مرکز کییف یک اردوگاه اعتراضی بزرگ و سنگربندی شده ایجاد کردند.
در ژانویه و فوریه ۲۰۱۴، درگیری بین معترضان و پلیس ضد شورش ویژه برکوت منجر به کشته شدن ۱۰۸ معترض و ۱۳ افسر پلیس[20] و مجروح شدن بسیاری دیگر شد. شدیدترین درگیریها بین معترضان پلیس در خیابان هروشفسکی در ۱۹ تا ۲۲ ژانویه رخ داد و نخستین تلفات اعتراضات از این منطقه مخابره شد. به دنبال آن معترضان ساختمانهای دولتی را در سراسر کشور اشغال کردند در نهایت دولت آزارف استعفا داد. مرگبارترین درگیریها در ۱۸ و ۲۰ فوریه رخ داد که شدیدترین خشونتها از زمان استقلال اوکراین از شوروی توصیف شد.[31] هزاران معترض با رهبری کنشگران و با سپر و کلاه ایمنی به سمت پارلمان پیشروی کردند که توسط تک تیراندازان پلیس مورد هدف قرار گرفتند.[20] در ۲۱ فوریه، توافقنامهای بین رئیسجمهور یانوکوویچ و رهبران اپوزیسیون پارلمانی امضا شد که در آن به تشکیل دولت وحدت ملی موقت، اصلاح قانون اساسی و انتخابات زودهنگام اشاره شده بود. روز بعد، پلیس از مرکز کییف که بیشتر آن تحت کنترل معترضان قرار داشت، عقبنشینی کرد. یانوکوویچ همان شب از کییف فرار کرد.[32] در ۲۲ فوریه، رادا (پارلمان اوکراین) با ۳۲۸ رای موافق در برابر ۰ رای مخالف (از مجموع ۴۵۰ نماینده رادا) به برکناری یانوکوویچ از سمت ریاست جمهوری رای داد. (۷۲٫۸٪ از اعضای پارلمان).[33][34][35][36]
یانوکوویچ گفت که این رایگیری غیرقانونی و احتمالاً تحت اجبار گرفته شدهاست و از فدراسیون روسیه درخواست کمک کرد.[37] اعتراضات گستردهای از جانب طرفداران روسیه علیه انقلاب، در مناطق شرقی و جنوبی اوکراین سازماندهی شد. روسیه کریمه را اشغال و سپس به خاک خود الحاق کرد [38][39] در همین حال جداییطلبان مسلح طرافدار روسیه ساختمانهای دولتی در دونتسک و لوهانسک را اشغال و اعلام استقلال کردند. این اتفاقات منجر به آغاز جنگ دونباس شد. دولت موقت به رهبری آرسنی یاتسنیوک توافقنامه همکاری با اتحادیه اروپا را امضاء کرد و برکوت را منحل کرد. پترو پوروشنکو پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۴ (۵۴٫۷ درصد از آرا در دور اول) رئیسجمهور شد. دولت جدید اصلاحات سال ۲۰۰۴ در قانون اساسی اوکراین را که در سال ۲۰۱۰ با عنوان تضاد با قانون اساسی لغو شده بود، احیا کرد[40] و به پاکسازی گسترده ادارات دولتی از کارمندانی که طرفدار حکومت قبلی بودند، پرداخت.[41][42][43] همچنین یک برنامه کمونیسم زدایی (decommunization) گسترده در سراسر کشور آغاز شد.