خوله بنت جعفر
From Wikipedia, the free encyclopedia
خوله بنت جعفر همسر علی بن ابی طالب و مادر محمد بن حنفیه است. حنفیه خوله از نام قبیله و تیره او یعنی بنی حنیفیه اقتباس شدهاست. بنابر گزارشهایی او در دوران ابوبکر با جرم ارتداد اسیر شد و پس از گفتگویی در این خصوص با خلیفه، از جانب علی بن ابی طالب آزاد شد و در نهایت با او ازدواج کرد. پس از ازدواج با علی، از او صاحب فرزندی به نام محمد شد که به محمد حنفیه شهره گردید.[1] در خصوص کنیز بودن یا همسر علی بودن وی گزارشهای متعددی در منابع گزارش شدهاست.[2]
خوله الحنفیه زنی از اوایل دوره اسلامی بود که به دلیل چالشهایش در برابر برخی از سیاستها و اقدامات خلیفه عثمان، یکی از رهبران اولیه جامعه مسلمانان، شهرت داشت. بنابر برخی منابع، خوله از بستگان عثمان و مشاور مورد اعتماد او بودهاست، اما از حکومت او ناامید شد و آشکارا علیه او سخن گفت. یکی از موضوعات کلیدی که خوله در مورد آن صحبت کرد، رویکرد عثمان در تعیین فرمانداران و مقامات در مناطق مختلف جهان اسلام بود. بر اساس برخی روایات، عثمان بستگان و یاران خود را برای این مناصب ترجیح میداد، حتی اگر واجد شرایط و شایستگی نبودند. خوله از این خویشاوندی انتقاد کرد و استدلال کرد که این امر به جامعه آسیب میزند و انصاف و عدالتی را که اسلام لازم است تضعیف میکند. چالشهای خوله با عثمان ظاهراً او را به دردسر انداخت و بنا بر گزارشها، در نتیجه او زندانی و شکنجه شد. با این حال، او همچنان علیه آنچه به عنوان سیاستها و اقدامات ناعادلانه عثمان میدانست، سخن گفت. داستان او به نماد مقاومت در برابر استبداد و فساد در تاریخ اسلام تبدیل شدهاست و اغلب از او به عنوان نمونه ای از اهمیت گفتن حقیقت با قدرت، حتی در شرایط سخت یاد میشود.