زبان تایلندی
زبانی در تایلند / From Wikipedia, the free encyclopedia
زبان تایلندی، تای یا تایلندی مرکزی (از نظر تاریخی سیامی؛ تای: ภาษาไทย)، یک زبان تای از خانواده زبانهای کرا-دای است که توسط مردم مرکزی تای مرکزی صحبت میشود. این تنها زبان رسمی تایلند است.[4]
تایلندی | |
---|---|
تای، تایلندی مرکزی، سیامی | |
ภาษาไทย, Phasa Thai | |
زبان بومی در | ناحیه تایلند مرکزی |
منطقه | چین |
قومیت | تایلندیهای مرکزی، چینیهای تایلند، مالزیاییهای تایلندیتبار |
شمار گویشوران | ۲۰–۳۶ میلیون (۲۰۰۰)[1] ۴۴ میلیون زبان دوم با لانا، ایسان، تایلندی جنوبی، خمر شمالی[1] |
کرا-دای
| |
| |
وضعیت رسمی | |
زبان رسمی در | تایلند
انجمن ملل آسیای جنوب شرقی[2] |
زبان اقلیت شناختهشده در | |
تنظیمشده توسط | انجمن سلطنتی تایلند |
کدهای زبان | |
ایزو ۱–۶۳۹ | th |
ایزو ۲–۶۳۹ | tha |
ایزو ۳–۶۳۹ | tha |
گلاتولوگ | thai1261 [3] |
زبانشناسی | 47-AAA-b |
تایلندی بیشترین صحبت را در بین بیش از ۶۰ زبان تایلند از نظر شمار گویشوران بومی و کلی دارد. بیش از نیمی از واژگان آن از پالی، سانسکریت، مون و خمر باستان گرفته شدهاست. این یک زبان نواختبر و تحلیلی است. تایلندی دارای یک املای پیچیده و سیستم نشانگرهای رابطهای است. گفتار تایلندی، بسته به عوامل معیار اجتماعی-زبانی مانند سن، جنسیت، طبقه، مجاورت فضایی، و شکاف شهری/روستایی، تا حدی با لائو، ایسان و برخی از دیگر زبانهای تای قابل درک است. این زبانها با خطهای کمی متفاوت نوشته میشوند، اما از نظر زبانی مشابه هستند و بهطور مؤثر یک زنجیره گویشی را تشکیل میدهند.[5]
بیش از ۶۹ میلیون نفر به زبان تایلندی صحبت میکنند. افزون بر این، بیشتر تایلندیها در نواحی شمالی و شمال شرقی کشور (ایسان) امروزه به دو زبان تایلندی مرکزی و گویشهای منطقهای مربوط به آنها صحبت میکنند، زیرا زبان تایلندی (مرکزی) زبان تلویزیون، آموزش، اخبار و رسانههاست.[6] یک پژوهش اخیر نشان داد که گویشوران زبان تایلندی شمالی (یا خام موئانگ) بسیار کم شدهاند، زیرا بیشتر مردم شمال تایلند تقریباً همیشه به زبان تایلندی معیار صحبت میکنند، به طوری که در حال حاضر بیشتر از واژگان تایلندی مرکزی استفاده میکنند و گفتار خود را فقط با لهجه خام موئانگ چاشنی میکنند.[7] تایلندی معیار بر اساس گونههای طبقه تحصیلکرده مردم مرکزی تایلند در بانکوک ایجاد شدهاست.[8][9]
افزون بر تایلندی مرکزی، تایلند میزبان سایر زبانهای تای نیز هست. اگرچه برخی از زبانشناسان این گویشها را به عنوان زبانهای مرتبط اما متمایز دستهبندی میکنند، اما گویشوران بومی اغلب آنها را به عنوان گونههای منطقهای یا گویشهای همان زبان تایلندی یا به عنوان «گونه مختلف تایلندی» معرفی میکنند.[10] تایلندی به عنوان یک زبان میانجی در تمام جنبههای جامعه در تایلند، در ابتدا شاهد پذیرش تدریجی و بعداً گسترده به عنوان زبان دوم در میان گروههای قومی اقلیت این کشور از اواسط اواخر دوره آیوتایا به بعد بود.[11][12] اقلیتهای قومی امروزه عمدتاً دو زبانه هستند و در کنار زبان یا گویش مادری خود به تایلندی نیز صحبت میکنند.