زبان هندی
زبانی در هند / From Wikipedia, the free encyclopedia
زبان هندی (دیواناگری: हिन्दी)، یا دقیقتر هندی نوین معیار (دیواناگری: मानक हिन्दी) یک زبان هندوآریایی است که در شمال و مرکز هند بدان سخن گفته میشود. هندی در واقع گونهٔ معیار و سانسکریتشدهی[6] زبان هندوستانی است که خود برپایه گویش کهریبولی رایج در دهلی و مناطق پیرامونی در شمال هند پدید آمدهاست.[7][8][9] هندی به خط دیواناگری نوشته میشود و یکی از دو زبان رسمی دولت هند در کنار انگلیسی است.[10] هندی همچنین زبان رسمی ۹ ایالت و ۳ قلمرو اتحادیه[11][12][13][14] و یکی از ۲۲ زبان برنامهریزیشدهٔ در جمهوری هند است.[15]
زبان هندی | |
---|---|
هندی نوین معیار | |
हिंदी هیندی | |
زبان بومی در | هند |
منطقه | شمال، شرق، غرب و مرکز هند (کمربند زبان هندی) |
شمار گویشوران | مادری: ۳۲۲ میلیون (۲۰۱۱) دوم: ۲۷۰ میلیون (۲۰۱۶)[1] |
گونههای نخستین | سانسکریت ودایی
|
گویشها | زبانهای هندوآریایی مرکزی را ببینید
|
هندی اشاره | |
وضعیت رسمی | |
زبان رسمی در | هند |
زبان اقلیت شناختهشده در | |
تنظیمشده توسط | مدیریت هندی مرکزی[4] |
کدهای زبان | |
ایزو ۱–۶۳۹ | hi |
ایزو ۲–۶۳۹ | hin |
ایزو ۳–۶۳۹ | hin |
فهرست لینگوییست | hin-hin |
گلاتولوگ | hind1269 [5] |
زبانشناسی | 59-AAF-qf |
مناطق هندیزبان
زبان بومی و بیشینه
زبان رسمی
زبان دوم یا غیررسمی |
هندی زبان میانجی در مناطق کمربند زبان هندی و تا حد کمتری سایر بخشهای هند است.[11][16] بیرون از هند، زبانهای متعددی رسماً به عنوان «هندی» شناخته میشوند ولی به زبان هندی نوین معیار که در این مقاله مورد بحث است، مربوط نمیشوند و به جای آن به گویشهای دیگری از زبانهای هندوآریایی همچون اودهی و بوجپوری گفته میشوند. هندی فیجی که در فیجی رسمی است[17] و هندی کارائیبی که در ترینیداد و توباگو، گویان و سورینام رایج هستند نیز شامل این زبانها میشوند.[18][19][20][21] جدای از خط و دایره واژگان رسمی، گویشوران هندی معیار نسبت به گویشوران اردوی معیار که گونهٔ رسمی دیگری از زبان هندوستانی است، دارای فهم متقابل هستند.[22]
هندی چهارمین زبان بر پایه جمعیت سخنگویان بومی در جهان پس از ماندارین، اسپانیایی و انگلیسی است[23] و در کنار اردو به عنوان زبان هندوستانی، سومین زبان بر پایه مجموع تعداد سخنوران در جهان پس از ماندارین و انگلیسی بهشمار میرود.[24][25]